اقتصاد دانش بنیان

درحوزه تبادلات فناوری و ارتباطات دوجانبه با سایر کشورها، تلاش وسیعی با همکاری نزدیک معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و وزارت امورخارجه برای افزودن سرفصل همکاری‌های فناوری به همکاری‌های دوجانبه کشور خصوصا در حوزه فناوری‌های پیشرفته صورت گرفته است.

به گزارش مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، توجه به شرکت های دانش بنیان در داخل کشور، سبب نشده است تا نگاه به آنسوی مرزها که در حقیقت ضامن بقای آینده این شرکت ها خواهند بود، نادیده گرفته شود. تلاش ها در این زمینه طی سال های اخیر، وسیع و بی سر و صدا و البته موثر بوده است. در نتیجه، بسیاری از شرکت های دانش بنیانی که به تازگی تاسیس شده اند یا فعالیت شان را جدی تر کرده اند، نیم نگاه به آن سوی مرزها را در برنامه هایشان گنجانده اند که این امر، ناخواسته به ایجاد انگیزه و افزایش کیفیت و تنوع محصولات آنان خواهد انجامید.

تسهیل تعاملات و همکاری های فناورانه با خارج از مرزها

ایجاد و تقویت همکاری های بین المللی مهم ترین وظیفه وزارت مور خارجه است که در سالهای گذشته رویکرد فناورانه این وزاتخانه نتایج مثبتی به دست نیاورده بود تا اینکه با شروع فعالیت های حوزه بین الملل معاونت علمی، این وزارتخانه در حال حاضر عنوان یکى از بازوان اصلى نظام نوآورى کشور نقش‌آفرینی می‌کند و یکى از رسالت‎هاى خود را، تسهیل تعاملات و همکارى‌هاى فناورانه مى‌د‌اند.

حاصل این تعاملات طی سال گذشته امضای تفاهم‌نامه‎اى با عنوان برنامه اقدام مشترک است که فیمابین معاونت علمى‌ و ‌فناورى و وزارت امور خارجه امضا شد. در قالب این تفاهم‌نامه سرفصل‌هاى آموزشى مربوط به دیپلماسی علم و فناوری به مجموعه آموزش‌هاى کارکنان جدید وزارت امور خارجه و دوره‌های ارتقاء به رایزن یکمی و دبیر اولی و غیره افزوده شد.

در طی یک‌سال گذشته 7 دوره با حضور بیش از 200 دیپلمات وزارت امور خارجه در پارک فناوری پردیس معاونت علمی برگزار شده است. درحوزه تبادلات فناوری و ارتباطات دوجانبه با سایر کشورها، تلاش وسیعی با همکاری نزدیک با وزارت امورخارجه برای افزودن سرفصل همکاری‌های فناوری به همکاری‌های دوجانبه کشور خصوصا در حوزه فناوری‌های پیشرفته صورت گرفته است.

روسیه

بالاترین سطح روابط دوجانبه در حوزه علمی و فناوری در دو سال اخیر با کشور روسیه در قالب طراحی و ایجاد کمیسیون عالی همکاری‌های فناوری شکل گرفته است. همچنین برای تسهیل همکاری‌ها مجموعه‌ای از ساز وکارها و زیرساخت‌ها از جمله صندوق‌های مالی مشترک، مکانیزم‌های تشویقی، نشست‌های متخصصین با مشارکت طرفین در حال ایجاد است.

چین

همچنين برای تعامل با كشور چين به‌عنوان يكي از كشورهاي داراي ارتباط استراتژيك با ايران، زيرساختی برای هدایت و حمایت از همکاری‌های تحقیقاتی و فناوری با همکاری آكادمي علوم چين به عنوان بزرگترین آکادمی علوم دنیا با عنوان "صندوق علمی راه ابریشم" فراهم شده است. این صندوق بطور مشخص با تخصیص حمایت مالی از سه روش همکاری 1) انجام پروژه‌های مشترک تحقیقاتی، 2) برگزاری کارگاه‌های مشترک و 3) برنامه‌های تبادل محققین؛ در فناوری‌های پیشرفته حمایت می‌کند، همچنین تفاهمات مشخصی با طرف چینی برای همکاری در ایجاد پارک علمی مشترک در فاز توسعه پارک فناوری پردیس صورت گرفته است.

 سایر کشورها

علاوه بر همکاری‌های مذکور با کشور روسیه و چین، ساختارهای تسهیل‏کننده همکاری‌‌‌های فناوری و تبادل فناوری با سایر کشورها در حال طراحی و ایجاد است؛ مانند بهره‏گیری از ظرفیت کمیسیون‏های مشترک و تشکیل کارگروه‏ها و کمیته‏های تخصصی فناوری با شرکت دستگاه‏های متناظر دو طرف از جمله در خصوص کشورهای اندونزی، اتریش، صربستان، قزاقزستان، برزیل؛ طراحی و ایجاد صندوقمالی مشترک با طرف‌های نظیر کشورهای چین، تاتارستان و مجارستان برای حمایت از همکاری‌های فناوری طرفین؛ تعریف برنامه‏های ایجاد پارک‏فناوری مشترک میان ایران- اندونزی، ایران- چین و ایران- سنگاپور.

همچنین می توان به سخنرانی های معاون علمی و فناوری رییس‌جمهور در برخی رویدادهای معتبر جهانی از جمله مهمترین موارد آن می‌توان به اجلاس سالانه علم و فناوری در جامعه در کشور ژاپن و اجلاس جهانی علم در مجارستان اشاره کرد.

میزبانی معاونت علمی در بیستمین اجلاس سالانه آکادمی علوم جهان اسلام از دیگر فعالیت های بین المللی است که با شرکت دانشمندان و متخصصان بیش از 21 کشور جهان به منظور توسعه علمی و فناوری کشورهای اسلامی با شعار" علم، فناوری و نوآوری، ایجاد آینده مشترک برای بشریت" را در سال 2015 برگزار شد.

معاونت علمی و فناوری در شهریورماه 93 اقدام به ایجاد کریدور خدمات صادرات محصولات دانش بنیان به عنوان بازوی اجرایی در خصوص توانمندسازی و رساندن شرکت‌ها به بلوغ صادراتی کرد. کریدور بسته جامعی از خدمات حمایتی را در نظر گرفته که بر مبنای آن شرکت‌ها را در مسیر صادرات قرار می‌دهد.

بر مبنای آیین‌نامه‌های تدوین شده در نیمه دوم سال 93 توسط کریدور و تایید از طرف معاونت، در 10 ماهه اول سال 94، تعداد 650 درخواست از 330 شرکت دانش بنیان به کریدور ارسال شده است. از این تعداد درخواست‌ها489 درخواست تأیید شده‌اند که 266 درخواست از 148 شرکت تا کنون مورد حمایت قرار گرفته است.

حضوردرنمایشگاه‌های تخصصی بین‌المللی از ابزارهای اصلی توسعه صادرات محصولات است و شرکت‌های صادرکننده بزرگ همواره حضور مستمر و پر ‌رنگی درنمایشگاه‌ها بین‌المللی دارند.

در راستای اجرای برنامه‌‌های پشتیبان‌ساز، بسته حمایت از صادرات محصولات دانش‏بنیان با پیشنهاد معاونت علمی و جهت ارائه تسهیلات حمایت از صادرات محصولات دانش‏بنیان در صندوق نوآوری و شکوفایی به تصویب رسید. ارائه تسهیلات ذیل در قالب بسته های مختلف تسهیلات سرمایه در گردش به میزان 70% صادرات و تا سقف 20 میلیارد ريال، تسهیلات سرمایه ثابت به میزان 70% صادرات و تا سقف 50 میلیارد ريال، یارانه سود تسهیلات به میزان 7% و تا سقف 5 میلیارد ريال، تسهیلات حمایت از انتقال فناوری به میزان 50% ارزش کارشناسی و تا سقف 20 میلیارد ريال، تسهیلات توانمندساز به مبلغ 500 میلیون ريال، تسهیلات حمایت از صادرات به مبلغ 3 میلیارد ريال، تسهیلات توسعه بازار صادراتی و صدور ضمانتنامه بانکی ارائه خواهد کرد.

معاونت علمی و فناوری با هدف ايجاد زيرساخت‌هاي اطلاعاتي لازم براي صادرات محصولات دانش‌بنيان از طريق انتخاب خوشه‌هاي تخصصي صادرات گرا در حوزه‌هاي مختلف فناوري از قبيل زيست فناوري، نانوفناوري، فناوري اطلاعات و ارتباطات، پزشكي و تجهيزات پزشكي، صنايع هوایي و غیره اقدام به حمایت در ایجادشرکت‌هایمدیریتصادرات کرده است. همچنین در راستای توسعه صادرات محصولات دانش بنیان و کمک به شرکت‌های دارای پتانسیل صادراتی در ورود به تجارت بین‌الملل، پایگاه‌های صادراتی تخصصی را در کشورها ایجاد کرده و در حال گسترش آنها است.

معاونت علمی و فناوری در راستای اجرای برنامه برندساز در حوزه صادرات، اقدام به حمایت از شرکت‌های تخصصی حوزه دانش‎بنیان در برندسازی به منظور ایجاد برندهای بین‏المللی و ایجادحداقل 5 برند ایرانیADEECO (تجهیزات پزشکی)، AVICINNA  وHERBEMARKET (داروهای گیاهی)،  BRILLIANT SOFT (فناوری اطلاعات) کرده است.

پارک فناوری پردیس

پارك فناوري پرديس معاونت علمی با رويكرد فرابخشي و جلب همكاري همه دستگاه‌هاي مرتبط در كشور در جهت رفع نيازهاي استراتژيك در حوزه فناوري، همچنين، تاثيرگذاري و توسعه همكاري‌هاي بين‌المللي ايجاد شده است. پارك داراي يك شبكه داخلي و خارجي همكار با بيش از 30 سازمان داخلي، 12 سازمان خارجي و عضويت در 4 انجمن بين‌المللي علمي و فناوري از جمله انجمن بين‌المللي پارك‌هاي علمي(IASP) و انجمن شهرهاي علمي جهان(WTA) است.

نتایج اقدامات و فعاليت ستاد پارك را مي‌توان در انجام طرح‌های مهمی همچون برگزاری نشست‌های تبادل فناوری، برگزاری برنامه‌های دوره‌ای ارتباط صنعت و دانشگاه، راه‌اندازی فن بازار ملی ایران، تدوين و ارايه طرح ايجاد اولین شهر تخصصی كشور با ماموریت علم و فناوری، مشاركت در راه‌اندازی مدل سرمایه‌گذاری ریسك‌پذیر (VC) در كشور و تدوين مدل بومي تجاري‌سازي و اجراي آن براي صدها طرح و پروژه فناورانه دید. همچنین تهیه بسته حمایتی صادرات فناوری‌های پیشرفته با كمك سازمان توسعه تجارت، راه‌اندازی صندوق توسعه فناوری‌های نوین، راه‌اندازی مركز خدمات تخصصی فناوری، ایجاد بوستان دانشمندان ایران و جهان، برگزاری نخستین دوره جايزه علمي و فناوري پيامبر اعظم(ص) ، برگزاري سالانه نمايشگاه بين‌المللي فناوري و نوآوري (INOTEX)، ايجاد شبكه تبادل فناوري (فن‌بازار) هشت كشور اسلامي (D8)، تاسيس مركز رشد فناوري نخبگان، ايجاد مركز شتابدهي نوآوري و مركز توسعه كسب و كار فناوري، مشاركت در راه‌اندازی بورس شركت‌های دانش‌بنیان با سازمان بورس و اوراق بهادار و انعقاد قرارداد تجاری‌سازی نتایج یافته‌ها و دستاوردهای واحدهای فناور از دیگر اقدامات پارک پردیس است.

نمایشگاه بین‌المللی فناوری و نوآوری (INOTEX)

پارک فناوری پردیس معاونت علمی پس از دو سال تجربه ‌موفق برگزاری نمایشگاه بین‌المللی فناوری‌های پیشرفته، برآن شد تا در سال سوم برگزاری این نمایشگاه، با هدف‌گذاری مناسب زمینه را برای حضور شرکت‌های توانمند فناور از كشورهاي مختلف دنيا در كنار شركت‌هاي فناور ایراني فراهم كند تا هدف اصلی نمایشگاه را که بسترسازی برای تبادلات فناوری میان شرکت‌های توانمند خارجی و شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور ایرانی است، هر چه بهتر فراهم آورد.

در سال 94 در مجموع از بین حدود 125 شرکت ایرانی ارزیابی شده،71 شرکت جهت حضور در نمایشگاه واجد شرايط شناخته شدند. در بخش شرکت‌های خارجی نیز از میان حدود 60 شرکت متقاضی 47 شرکت مورد تأييد قرار گرفته و در نمایشگاه حضور پیدا کردند.

جايزه مصطفي(ص)

برگزاری جایزه مصطفی(ص) در سال 91 به پیشنهاد ایران آغاز شد. معاونت علمی و فناوری که ریاست شورای سیاست‎گذاری جایزه را دارد، وظیفه تعيين خطي‌مشي و اصول حاكم بر جايزه و همچنين نظارت بر این رویداد جهانی را برعهده دارد متشکل از اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها و نیز مراکز علمی عضو سازمان همکاری‌های اسلامی است. این جایزه به اثری شاخص در مرزهاي دانش اعطا خواهد شد که تأثیراتی مشخص بر زندگی بشر داشته و منجر به بهبود آن شده و همچنين توسعه‌دهنده مرزهای دانش با استفاده از روشهای نوین علمی باشد. جایزه علمی فناوری مصطفی(ص)، با مديريت پارك فناوري پرديس معاونت علمی به ‎صورت دوسالانه به دانشمندان و پژوهشگران برتر جهان اسلام اهدا می‌شود.

ادامه دارد...