اقتصاد دانش بنیان

پس از حملات گروه داعش در پايتخت اتحاديه اروپا، علاوه بر تصميمات سياسي براي مبارزه با تروريسم که به نوعي هماهنگي بين‌المللي احتياج دارد، فناوري يکي از راهکارهاي موثر است که مي‌تواند جلوي تکرار فجايع اين‌چنين را بگيرد.  نوعي تکنولوژي جديد به نام «تونل حقيقت» در حال حاضر در دست پژوهش است که فراسوي اسکنرهاي امروزي و بسيار تواناتر از آن‌ها در مانيتور افراد و وسايلي مثل کيف‌دستي و چمدان‌ها در فرودگاه‌ها و مترو عمل مي‌کند. به گفته کمرون ريچي، معاون مورفو ديتکشن (يک شرکت ارائه‌دهنده فناوري‌هاي کنترل بيومتريک)، آنچه در بروکسل اتفاق افتاد از مشکلات اساسي و بسيار دشوار است زيرا در فرودگاه يا مکان‌هايي که بيم حملات تروريستي وجود دارد ايستگاه‌هاي ايست و بازرسي داير مي‌شود  که در مورد فرودگاه و مترو اين شهر اروپايي، تروريست‌ها با دانستن مکان بازرسي‌ها آن را دور زدند.

در حال حاضر با پشتيباني سازمان امنيت داخلي آمريکا کارهاي پژوهشي روي نوعي تکنولوژي جديد در حال انجام است که از مجموعه‌اي سنسور تشکيل شده که در سقف و ديوارها به صورت پخش‌شده نصب مي‌شوند و به اين ترتيب امکان دور زدن آن‌ها وجود نخواهد داشت. اين سيستم  وجود اسلحه و مواد منفجره را بدون نياز به چک امنيتي در مکان‌هايي خاص تشخيص مي‌دهد. همچنين دوربين‌هاي ويدئويي تونل حقيقت الگوي صورت افراد را مي‌کاوند تا هرگونه نشانه نگراني و رفتارهاي ويژه را که نشان‌دهنده امکان پنهان‌سازي چيزي يا هويت واقعي فرد است، بيابند.

شرکت مورفو در حال تحقيق روي نوعي سنسور امنيتي است که جريان هواي اطراف افراد را براي وجود ترکيبات شيميايي خاص مرتبط با مواد انفجاري مي‌سنجد. شرکت‌هاي ديگري هم تکنولوژي‌هاي مشابه‌اي ابداع کرده‌اند؛ مانند نوعي سي‌تي‌اسکنر که مواد با تراکم بالا را که احتمالا منفجره هستند، مي‌يابد و نوعي ابزار تشخيص ديگر که به کمک اشعه ايکس مي‌تواند ترکيبات شيميايي احتمالا منفجره را تشخيص دهد و نيز سنسورهاي تشخيص‌دهنده آثار باقي‌مانده از مواد احتمالي انفجاري روي لباس يا پوست افراد. هر حمله تروريستي نيازمند به‌روز‌رساني موازي خواهد بود.

به گفته ريچي، درست زماني که همه چيز به‌خوبي برنامه‌ريزي مي‌شود، نوعي ماده انفجاري جديد ابداع مي‌شود که با چگالي ترکيباتي ديگر يکسان است و سبب اخطار اشتباه مي‌شود. تنها مشکل کار به‌روز بودن دانش بمب‌سازي نيست بلکه عامل انساني هم خود يکي از دشواري‌هاست. استيو وود، از پژوهشگران امنيت فرودگاه در دانشگاه ليدز بکت، مي‌گويد ما با تروريست‌هايي روبه‌رو هستيم که مطمئن هستند نمي‌توانند سوار هواپيما شوند و حوادث 11 سپتامبر را مانند رويايي دست‌نيافتني مي‌پندارند. در چنين حالتي، آن‌ها به سراغ اهداف با اولويت پايين‌تر مي‌روند؛ مثلا انفجار مکان‌هايي شلوغ که تمهيدات امنيتي پاييني دارند يا به صورت کلي از آن بي‌بهره‌اند؛ مثلا اماکن عمومي، مترو و پاساژها.

براي بالاتر بردن سطح امنيت نياز است افراد مورد بازرسي قرار بگيرند، بدون اين‌که خودشان اطلاع داشته باشند. به‌تازگي شرکت رپسي اسکن سيستمي را توسعه داده است به نام کانتر بامبر (CounterBomber) که با کمک رادارهاي بسيار ظريف و تکنولوژي ويدئويي مي‌تواند احتمال وجود يک بمب‌گذار انتحاري با کمربند انفجاري را تشخيص دهد. اين وسيله را مي‌توان در فرودگاه‌ها و ايستگاه‌هاي قطار  به کار برد. مکانيسم کار اين وسيله بر پايه تشخيص افراد است که به صورت معمول لباس پوشيده‌اند و شخصي که احتمالا يک کمربند انتحاري را زير لباسش پنهان کرده است. هدف يافتن راهکاري است که به يابنده بمب زمان و فاصله بدهد. تشخيص يک بمب‌گذار انتحاري بين جمعيت مملو از افراد کارايي لازم را ندارد چون در صورت بروز هر خطري، بمب‌گذار ضامن بمب را مي‌کشد و چيزي که نبايد رخ دهد، اتفاق مي‌افتد. به هر حال کار براي تروريست‌ها سخت و سخت‌تر مي‌شود و با هر حمله احتمال حادثه مشابه کمتر مي‌شود اما از آن‌جا که هيچ چيز کامل نيست، نمي‌توان امنيت همه افراد را در همه زمان‌ها و همه مکان‌ها تضمين کرد. w

منبع: مجله دانش بنیان