گفت وگو با آیدا محققین، مدیرعامل شرکت دانش بنیان پرتوتاپ رایان
ما به آينده پاسخ ميدهيم
کسب وکار ما به نوعي پاسخي به خلأها و مشکلات پيش آمده در کشور است و در اين راستا به دنبال تبديل دانش روز کشورهاي پيشرفته به دانش بومي، با کمک مهندسان هوشمند ايراني، مديريت دانش براي تامين نيازهاي مربوطه و در نهايت خلق محصولي ايدهآل هستيم..
آيدا محققين سال 1365 در تهران به دنيا آمده، مديرعامل شرکت دانشبنيان پرتوتاپ رايان و صاحبامتياز دو برند پروتاپ و رهبان الکترونيک است. محققين دانشآموخته مقطع کارشناسي گرايش سختافزار است و در زمينه شبکه فني و مهندسي در حوزه طراحي سيستمهاي کامپيوتري و الکترونيکي فعاليت ميکند. وي توانسته است شبکه گسترده خدمات پس از فروش را در همه استانها ايجاد کند. او از سال 1387 فعاليت خود را در حوزه طراحي بردهاي الکترونيکي و تعمير و نگهداري سيستمهاي ديجيتالي و کامپيوتري آغاز کرده و به علت نبود دانش کافي و کمبود ارائه پشتيباني فني در ايران، خدمات پشتيباني و گارانتي واقعي را در کشور براي نخستين بار بوميسازي کرده است. طبق گفتههاي اين کارآفرين حوزه دانشبنيان، استفاده از تکنيک مهندسي معکوس و تحليل تکنولوژيهاي پيشرفته، همگام با متدهاي روز جهان، در سيستمهاي مذکور سبب جلوگيري از خروج ارز، صرفهجويي در زمان، ارائه خدمات حرفهاي در شأن مشتريان ايراني و از همه مهمتر توليد و صادرات دانش مذکور ميشود. او تاکنون بيش از 10 شعبه در کشور با دو برند پروتاپ و رهبان الکترونيک راهاندازي کرده و در حال حاضر به آمادهسازي و راهاندازي شبکه خدمات يکپارچه در همه استانها با همکاري سازمان آموزش فني و حرفهاي و وزارت کار، تعاون و رفاه اجتماعي به منظور ايجاد اشتغال پايدار براي 374 نفر از بانوان متخصص در کل کشور مشغول است و بر اشاعه فرهنگ کارآفريني از طريق تاسيس شرکتهاي دانشبنيان تاکيد دارد.
دانشبنيانها چه خلأهايي را پاسخ ميدهند؟ در واقع، ميخواهم به عنوان فعال اين حوزه از دستاوردهاي ملموس خودتان بگوييد.
کسبوکار ما به نوعي پاسخي به خلأها و مشکلات پيش آمده در کشور است و در اين راستا به دنبال تبديل دانش روز کشورهاي پيشرفته به دانش بومي، با کمک مهندسان هوشمند ايراني، مديريت دانش براي تامين نيازهاي مربوطه و در نهايت خلق محصولي ايدهآل هستيم. با توجه به سند توسعه چشمانداز 1404، تاکيد بر جنبش نرمافزاري و توليد علم و صادرات به خارج از مرزهاي کشور، فرصت مناسبي براي ورود به بازارهاي نوين مهيا خواهد شد. محصولاتي هم که براي پرکردن اين خلأها ارائه ميکنيم، به چند دسته تقسيم ميشوند. بخشي از آنها تجهيزات فناوري اطلاعات (زيرساختي و بالادستي) است که واردکننده اينگونه تجهيزات هستيم. برخي خدمات فني و مهندسي است که کاملا بومي شده و برخي طراحي راهکارهاي جامع سازماني است که ترکيبي از سختافزارهاي گاه توليدي و نرمافزارهاي برخط (آنلاين) تصميميار است.
فناوري اطلاعات جايگاه غيرقابل انکاري در رشد کسبوکارهاي مدرن امروزي دارد. شما به عنوان صاحب يک کسبوکار دانشبنيان و مدرن چه تاثير ملموسي از آن حس کردهايد؟
از آنجا که سرعت عمل بالا و صرفهجويي در هزينهها و به ويژه در زمان از جمله دستاوردهاي شرکتهاي دانشبنيان در مقابل شيوههاي سنتي کسبوکار است، رويکرد ما براي بهبود عملکرد کسبوکارمان و به عبارتي سودآوري سازمانمان، توسعه چابکي مورد نياز براي شناسايي و دريافت فرصتها سريعتر از رقباست که اين چابکسازي بر مبنا و استفاده از فناوري اطلاعات صورت ميگيرد. اهميت چابک شدن شرکت ما اين است که سازمان توانايي انطباق سريع خود با هر گونه پيشامدي را دارد و هرگز به دليل دست و پنجه نرم کردن با بهبودها و پيشرفتهاي اقتصادي سيار بزرگ نميشود. براي تحقق اين چابکي ما بهشدت از فناوري اطلاعات بهره جستيم و نتيجهاش آنقدر موفقيتآميز بوده که اکنون مشغول انتقال تجربيات خود به ساير شرکتها هستيم.
شرکتهاي دانشبنيان براي توليد علم و ثروت چه جايگاهي ميتوانند در فضاي اقتصادي ايران داشته باشند؟
استفاده از دانش به عنوان سرمايه و ماده خام اينگونه شرکتها، ضمن اينکه تطبيقپذيري با تغيير در شرايط مختلف را ممکن ميسازد، به عنوان يک راهبرد استراتژيک معمول در جهان، ميتواند با ضريب بهتري نسبت به شرکتهاي سنتي علم و به طبع آن ثروت ايجاد کند. حرکت بر لبه تکنولوژي و استفاده از فناوري پيشتاز و بهاصطلاح نوبرانه، هميشه با درخواست بيشتري از سوي بازار مواجه است و طبيتا سود بسيار بيشتري را نصيب صاحبان آن خواهد کرد.
شرکتهاي دانشبنيان ايراني چه کمکهايي ميتوانند به اقتصاد کشور بکنند؟
دنياي علمي و تجاري امروز بر محورهاي مهم فضانوردي، ژنتيک، فناوري اطلاعات و ارتباطات و نانوتکنولوژي با سرعتي شگفتآور در حال تکامل است. ايران، به عنوان يک کشور در حال توسعه، يا بايد به سمت صنعتي شدن گام بردارد که سياستهاي حمايت از توليد داخلي بر اين راهبرد تاکيد دارد يا بايد در لبه علم و دانش بشري تغيير ايجاد کند. به نظر ميرسد. يکي در جهت همافزاري علم و ثروت و ديگري در جهت تثبيت و پايداري گام برميدارد. به نظر من اهتمام دقيق و هوشمندانه به هر دو شاخه صنعتي شدن و دانشبنيان شدن، توامان، زمينه پيشرفت را فراهم ميآورد. ولي با توجه به شرايط تحريم و جنگ و... که کشور ما پشت سر گذاشته است، به نظر ميرسد شرکتهاي دانشبنيان ايراني ميتوانند به عنوان کاتاليزور و کشنده لکوموتيو اقتصاد نقش کليدي بازي کنند.
نقش اين شرکتها در حفظ سرمايههاي انساني که موتور محرکه اقتصاد ملي هستند، چيست؟
از آنجا که توسعه شرکتهاى دانشبنيان صنعتي متکي بر توسعه فناوري است نه بر سرمايه يا سختافزار، نيروي انساني - يا بهتر بگوييم سرمايه انساني - در واقع محور فعاليت اينگونه شرکتهاست. تاراج سرمايههاي انساني يا فرار مغزها نتيجه نبود توجه کافي در گذشته به اهميت نيروي انساني متخصص بوده است حال آنکه توجه و حمايت از شرکتهاي دانشبنيان در نهايت بستر مناسبي براي کار نخبگان ايجاد و سرمايه عظيم کشور را در اين حوزه حفظ و حمايت ميکند.
خودکفايي اقتصادي و رسيدن به يک اقتصاد مقاومتي يکي از راهبردهاي کلي اقتصاد ايران است. شرکتهاي دانشبنيان چه نقشي در راستاي اين راهبرد ميتوانند ايفا کنند؟
مفهوم اقتصاد مقاومتي در ذات خود و طبق تعريف مقام معظم رهبري سياست رياضتي يا تدافعي نيست بلکه تبديل صحيح تهديدها به فرصت است. به نظر من اين تقارب نزديک رفع موانع و ايجاد فرصتهاي ناب در شرکتهاي دانشبنيان است که اکنون کشور ما را خاستگاه اين گونه شرکتها کرده. ايجاد مشاغل پايدار با سرمايه نسبتا اندک، ارتباط موثر با فضاي دانشگاهي و نوآوري در فناوري و در نتيجه توليد سريع ثروت، اهداف اينگونه شرکتها را با اقتصاد مقاومتي کاملا منطبق و همسو کرده است.
تکيه بر توان داخلي در چه زمينههايي ميتواند اولويت فعلي اين شرکتها باشد؟
به نظر من اولين قدم مهم ارزيابي صحيح تشخيص صلاحيت صادقانه اينگونه شرکتهاست. خوشبختانه در حال حاضر بسترهاي بسيار مناسبي براي رشد اينگونه شرکتها در کشور فراهم شده است. چنانچه اين فرصت طلايي را مغتنم بشماريم و با مديريت صحيح در جاي تکيه بر توان داخلي اگر به معناي توليد مثلا دوچرخه نباشد، موثر است. اما اجازه بدهيد در حوزه فناوري اطلاعات که زمينه کاري بنده است، صحبت کنيم. منابع اين تکنوژي بسيار ارزان و قابل دسترس است و محصولات در زمان نسبتا کم توليد ميشوند. نتيجه نيز شگفتآور است؛ بهسرعت ميان مردم جا ميافتد و عمومي ميشود و به درآمد ميرسد. اينگونه شرکتها بهسرعت رشد ميکنند و ميتوانند شغل ايجاد کنند. در ساير حوزههايي که ابتداي عرايضم به آن اشاره کردم نيز وضعيت مشابه است. لذا تبديل شدن از يک کشور در حال توسعه به يک ايران توسعهيافته با الگوي مشابه مسيري که هندوستان طي کرده است اصلا بعيد به نظر نميرسد.
يکي از راههاي رسيدن به اقتصاد مقاومتي توليد ثروت در بخشهايي است که مبتني بر نوآوري است؛ زمينهاي که شرکتهاي دانشبنيان ميتوانند نقشآفريني ثمربخشي در آن داشته باشند. براي تحقق اين امر چه حمايتهايي بايد از اين شرکتها شود و خود اين شرکتها چه استراتژيهايي را بايد در پيش بگيرند؟مناسب و در شرکتهاي واقعي هزينه کنيم، گام بلندي در جهت ايجاد ثروت در زمان کوتاهتري برداشتهايم. شرکتهاي دانشبنيان بايد آيندهنگرانه و هوشمندانه مسير آتيه سازمان خويش را ترسيم کنند. آنها همچنين بايد زمان و سرمايه خود را بر ايدهها و طرحهاي قابل توسعه سرمايهگذاري کنند تا ضمن جلوگيري از هدررفت منابع، از فرصت پيش آمده نهايت استفاده را ببرند.
منبع: مجله دانش بنیان
ارسال به دوستان