اقتصاد دانش بنیان

مهندس نعمت‌زاده، وزیر صنعت، معدن و تجارت در سومین جلسه برنامه ملی اقتصاد دانش‌بنیان که در وزارت صنعت، معدن و تجارت برگزار شد، به جلسه مسئولان اجرایی اقتصاد مقاومتی با رهبر معظم انقلاب اشاره کرد.

و گفت: در این جلسه اسحاق جهانگیری، معاون اول رییس‌جمهوری به گزارشی از عملکرد فعالیت‌ها در حوزه اقتصاد مقاومتی در سال ۹۲ و ۹۳ اشاره کرد که این عملکرد منجر به مصوباتی شد و امسال با تاکید رهبر معظم انقلاب ۱۱ برنامه اقتصاد مقاومتی تهیه و تنظیم شد. مهندس نعمت‌زاده افزود: در این جلسه رهبر معظم انقلاب تاکید ویژه‌ای داشتند که کل این برنامه اقتصاد مقاومتی به صورت منسجم و یکپارچه اجرا و پیگیری و ستاد راهبری ساماندهی شود. وی با بیان اینکه رهبر معظم انقلاب به ۵ رویکرد اصلی حاکم بر این سیاست‌های اقتصاد مقاومتی تاکید داشتند، تصریح کرد: این ۵ محور شامل مردمی بودن، عدالت بنیان بودن، دانش‌بنیان، درون‌گرا و برون‌گرا بودن است. باید این ۵ مورد را در تمام زمینه‌ها رعایت کرد. وزیر صنعت، معدن و تجارت به بیانات رهبر معظم انقلاب تاکید و اظهار کرد: رهبر معظم انقلاب به وظایف ستاد فرماندهی تاکید ویژه‌ای داشتند و فرمودند این ستاد باید وظایفی را در نظر گیرد که شامل نظارت عالیه در برنامه ششم توسعه است و باید برنامه بر محور اقتصاد مقاومتی کشور باشد، رصد مداوم و جدی دستگاه‌ها در قالب رویکردهای پنج‌گانه، انطباق برنامه‌های دستگاه‌ها در راستای اقتصاد مقاومتی، تدوین شاخص‌های اقتصاد مقاومتی، بسیج تمامی امکانات دولتی و غیردولتی و تعیین وظایف هریک از آنها، تعیین اولویت‌ها با توجه به اینکه محدودیت در منابع داریم، مد نظر رهبر معظم انقلاب قرار گرفته است.
مهندس نعمت‌زاده با بیان اینکه رهبر معظم انقلاب از اینکه تصمیمات سال ۹۳ به خوبی اجرا نشده ابراز تاسف کردند، گفت: تصمیم بر این شد تا برنامه یازده‌گانه ابلاغی از سوی رهبر معظم انقلاب دنبال شود و سازمان امور مالیاتی ۶۰۰ پروژه زیرمجموعه برنامه ملی و اقتصاد دانش‌بنیان را دنبال خواهد کرد. به گفته وزیر صنعت، معدن و تجارت باید تمامی موارد را برای اجرای اقتصاد دانش‌بنیان به خوبی در نظر گرفت.

سرمایه‌گذاری برای ایجاد بهره‌وری
در ادامه این جلسه حمید چیت‌چیان، وزیر نیرو با بیان مشکلات بخش کشاورزی گفت: یکی از موضوعاتی که می‌توان با آن بهره‌وری را در بخش کشاورزی ارتقا داد اصلاح آبیاری مزارع کشاورزی است.
وزیر نیرو با تاکید بر اینکه باید فناوری آبیاری مزارع با سیستم آبیاری تحت فشار مد نظر قرار گیرد، افزود: از آنجایی که کشاورزان آنطور که باید به مباحث دانش و فناوری در حوزه کشاورزی تسلط ندارد بنابراین، این بخش نیازمند تزریق دانش است تا بتوان با سرمایه‌گذاری، بهره‌وری را در آن گسترش دهیم. او با بیان اینکه یکی از معضلاتی که مانع دانش‌بنیان کردن محصولات کشاورزی می‌شود استفاده از یارانه است، تصریح کرد: متاسفانه با قرار دادن یارانه انرژی برای کشاورزان ارزش کار کشاورزی را پایین آورده‌ایم و نباید انتظار داشت که با پایین آوردن قیمت به بهره‌وری کمک کرد. چیت‌چیان افزود: قیمت پایین آب، بهره‌وری در بخش کشاورزی را از بین خواهد برد. یکی از نکاتی که باید دقت کنیم این است که از یارانه‌ها به نحوی استفاده کنیم که مانعی برای انگیزه واحدهای دانش‌بنیان در اقتصاد نباشد. وزیر نیرو گفت: ۷۵ درصد سطح زمین کشاورزی در کشور زیر ۵ هکتار است که این سطح زمین به کار دانشجویان و شرکت‌های دانش‌بنیان نمی‌آید درحالی که اگر به صورت یکپارچه کردن کشت این سطح زمین را در نظر بگیریم به لحاظ اقتصادی بسیاری از افراد تحصیلکرده می‌توانند زمینه ارتقای اقتصاد را فراهم کنند. چیت‌چیان تصریح کرد: باید تحقیقات توسعه‌ای را به بخش خصوصی و تحقیقات کاربردی را به بخش دولتی واگذار کرد اما متاسفانه آنگونه که باید برای این تحقیقات مکانیزم درستی در کشور تعریف نشده است.

در ادامه سورنا ستاری، معاون علمی و فناوری ریاست‌جمهوری اظهار کرد: متاسفانه در بسیاری از موارد به طور کامل به دیگر کشورها وابسته هستیم و این در حالی است که در چند سال گذشته در زمینه کشاورزی پژوهش‌های مختلفی انجام شده است. وی با بیان اینکه کارآیی پژوهشکده‌هایی که در سیستم دولتی وجود دارد تاکنون نتایج خوبی در بر نداشته، گفت: این مشکل در وزارت جهادکشاورزی وجود دارد که تمام پژوهش‌ها را در این بخش انجام می‌دهند و رقابت را در دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی از بین می‌برند. بنابراین نیاز است که دولت پژوهش‌ها را مدیریت کند. معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری با اشاره به اینکه در زمینه کشاورزی وابستگی‌های زیادی داریم، افزود: باید حلقه و زنجیره پژوهش را برای بومی کردن محصولات کشاورزی به کار گیریم. وی با تاکید بر اینکه صاحبان صنایع تبدیلی و بسته‌بندی در زمینه محصولات کشاورزی می‌توانند ارزش افزوده بالایی ایجاد کنند، توضیح داد: اکنون در صنایع تبدیلی محصولاتی همچون زعفران و زرشک صادرات مناسبی داشته و به طور قطع حمایت از ایجاد صنایع تبدیلی و بسته‌بندی می‌تواند مشکلات کشاورزان را برطرف کند.

معاون آموزش و پژوهش وزارت صنعت، معدن و تجارت به تعریف بانک جهانی برای شاخص اقتصاد دانش‌بنیان اشاره کرد و گفت: وضعیت موجود تولید ناخالص داخلی کشور حدود ۴۰۰ میلیارد دلار است. علی اصغر توفیق با بیان اینکه باید سهم هزینه‌کرد پژوهش‌ها از «جی‌دی‌پی» تا سال ۱۴۰۴ به ۳ درصد برسد، گفت: در حال حاضر سهم هزینه‌کرد پژوهش‌ها از جی دی پی ۴۷/۰درصد است که باید برای رسیدن به این رقم تا سال ۱۴۰۴ برنامه‌ریزی مناسبی در نظر گرفت.

۶درصد فارغ‌التحصیلان دانشگاهی در بخش کشاورزی هستند
اسکندر زند، رییس کمیته نانو وزارت جهاد کشاورزی با بیان اینکه از ۴ میلیون نیروی انسانی کشاورز در کشور ۸۰ درصد دارای زمین کشاورزی و ۲۰ درصد بدون زمین کشاورزی هستند، گفت: متوسط آموزش به کشاورزان در کشور ۲۰ دقیقه در سال است. زند افزود: ۳ مولفه اصلی تخلیه بنیه حاصلخیزی، فرسایش و شوری خاک و آب بر ناپایداری کشاورزی کشور تاثیرگذار است، برای اینکه بتوانیم کشاورزی دانش‌بنیان را در کشور ارتقا دهیم، باید روی تحقیقات متمرکزشویم. رییس کمیته نانو وزارت جهاد کشاورزی با بیان اینکه نظام دانش، اطلاعات و نوآوری به خوبی در کشور توزیع نشده است، افزود: اگر ۳ نظام دانش، اطلاعات و نوآوری در کشور به خوبی کار شود، به اقتصاد دانش‌بنیان دست خواهیم یافت. زند با تاکید بر اینکه باید سرعت تولید و کسب دانش، ایجاد شبکه دانش و نظام ترویج دانش را در کشور سرعت بخشید، گفت: بهبود شاخص‌های فناوری و تقویت زیرساخت‌ها به تولید و ارتقای دانش کمک خواهد کرد. رییس کمیته نانو وزارت جهاد کشاورزی با بیان اینکه در حال حاضر ۱۵۰ شرکت دانش‌بنیان در حوزه کشاورزی مشغول فعالیت هستند، تصریح کرد: این تعداد باید تا پایان برنامه ششم توسعه به ۵۰۰ و تا سال ۱۴۰۴ به ۱۰۰۰ شرکت برسد. او با اشاره به اینکه ۶ درصد فارغ‌التحصیلان دانشگاهی در بخش کشاورزی هستند، اظهار کرد: باید الگوی مناسبی را برای این فارغ‌التحصیلان در کشور تعریف کرد.