اقتصاد دانش بنیان

بايد بدانيم كه نمي‌توانيم جلوي فناوري و نوآوري را بگيريم،نواوری در مسیرپيشرفت در كشور ما نيز ايجاد شده‌است، ما بايد با تغييرات عالمانه و عاقلانه برخوردکنیم.در موضوع اخیر پیام رسانها البته نبايد فراموش كنيم كه هر كاري مزايا و معايبي دارد. بايد مزاياي آن را برداريم و معايب آن را رفع كنيم، يكي از معايبي در اين وضعيت وجود دارد اين است كه كسب و كارهاي ايراني و داخلي ما نبايد همه اساس تلاش و كارشان را بر روي بسترها و نرم‌افزارهايي بیس آنها خارجي است قرار دهند. همه كارهاي ما منوط به تلگرام نيست، ولي در سوي ديگر بايد به سمتي برويم كه فناوري و نوآوري كه جامعه جهاني در اختيارمان مي‌گذارد استفاده كنيم.همینطور باید بدانیم  هيچ كشوري امنيت، آزادي و استقلال خويش را متكي وصرفا به فعاليت برخي شبكه‌ها ی خارجی نمي‌كند. براي مثال شركت تاكسيراني اوبر در آلمان اجازه فعاليت ندارد، جامعه آلمان خيلي باز است و آزآدي‌هاي زيادي وجود دارد، ولي اجازه فعاليت به اوبر داده نشد. ماجرا هم صنفي نبود كه بگوييم مثلا تاكسيران‌هاي آلماني به فعاليت آن شركت اعتراض كردند.‌ داستان فعاليت اوبر كاملا امنيتي بود و فضاي بود كه به خط قرمزهاي دولت و كشور آلمان نزديك شده‌بود. ما هم بايد حواسمان باشد كه تلگرام در فضاي آزاد مي‌تواند باشد به شرطي كه خط قرمزهاي نظام و حاكميت ما را زير سئوال نبرد. وقتي در يك فضايي برخي كانال‌هايي تلگرام ترويج خشونت، آتش زدن اموال عمومي و بمب‌گذاري مي‌شود، خوب نمي‌توانيم بگوييم كه كسب و كار ما بر روي اين بستر است و دولت با آن برخورد نكند. درست مثل اين است كه جنگي در گرفته و ما بگوييم چون ما در آنجا چند كارخانه داريم از خودمان دفاع نكنيم.
به هر روي اگر مي‌خواهيم شبكه‌هاي اجتماعي داخلی در كشور ما در كنار استارت تاپ‌ها و شركت‌هاي دانش بنيان رشد كنند بايد به آنها فضا و ميدان فعاليت داده شود. ما مدعي نيستم كه نرم افزارهاي پيام رسان ما بدون ايراد هستند، ايراد هم دارند حتي خودم در چند نرم‌افزار پيام‌‌رسان ورود پيدا كردم و با مشكل روبه‌رو شدم، ولي بايد كمك كنيم كه اينها پا بگيرند و قوي شوند. اگر موضوع كسب و كار است بايد كمك كنيم كه بسترهاي داخلي شكل بگيرند، البته پيام رسان‌هاي داخلي نيز كارشان را شروع كرده‌اند. اخيرا ديدم يك پيام‌رسان داخلي(آي گپ)، يك ميليارد تومان جايزه تعيين كرده براي كسي كه بتواند آن را هك كند. اين به نوعي عرض‌اندم كردن پيام‌رسان‌هاي ايراني و پيام دادن به رقبا، همكاران و مشتريان است كه مي‌گويد من تلاشم را مي‌كنم. من نمي‌‌دانم كه هك مي‌شود يا نه، همين كه شروع به استقلال و پيام مثبت دادن كرده، خيلي مهم است. شركت‌هاي ديگري هم اين كار را شروع كرده‌اند.د بدانیم از آن طرف هم مسئولان نظام و حاكميت در قوه قضاييه، دولت و مجلس پيام مي‌دهند كه ما مشكلي با آزادي و اطلاع‌رساني و مسايل مردم نداريم. خط قرمزهايي است كه بايد رعايت شود. اين موجب نمي‌شود مشكلاتي كه در حاكميت در حمايت از راه‌اندازي اين پيام‌رسان‌ها و بسترها وجود دارد، توجيه شود. در يك مقطع زماني تب فيس‌بوك‌سازي يا تلگرام سازي در ايران بالا مي‌گيرد،‌ هزاران مدعي وارد معركه مي‌شوند ولي دريغ از يك خروجي خوب. نبايد در فضاي كسب و كار انحصار داخلي و خارجي ايجاد شود، انحصار براي فضاي كسب و كار آزاد مضر است. د راغالب كشورهاي توسعه يافته اجازه شكل ‌گيري انحصار را نمي‌هند، قانون ضد انحصار دارند. در ايران هم بايد چنين روشي ايجاد و جلوي انحصار گرفته شود. متاسفانه تلگرام با همه مزايا و خوبي‌هايش يك كار انحصاري بود و اين قبل از اينكه قضاياي اخير رخ دهد، مضر بود، هر لحظه امكان داشت كه تلگرام سرويس‌هايش را پولي كند، چه كسي پاسخگو مي‌شد. در بين شركت‌هاي داخلي هم نبايد پيام‌رسان يا نرم‌افزارها و پلات فرم‌هاي انحصاري داشته‌باشيم. در حوزه تاكسي‌هاي اينترنتي بارها معاونت علمي رياست جمهوري در کنار همه حمایتهایش از اینگونه کارها امامخالفت خود را با انحصار در اين زمينه اعلام كرد، الان چند شركت در اين حوزه با هم رقابت مي‌كنند و هيچ انحصاري وجود ندارد. معتقدم نظام و دولت به هيچ وجه به دنبال بستن شبكه‌هاي اجتماعي نيستند، گواه اين سخن آزاد شدن اينستاگرام است ولي تلگرام نه، زيرا تلگرام با خط قرمزهاي نظام كه خيلي هم آشكار و واضح است كنار نيامده‌است. وزارت ارتباطات هم رسما توئيت مي‌كند كه شما بايد كانل‌هايي كه ترويج خشونت، بمب گذاري و آتش‌سوزي مي‌كند را ببنديد، انها بسته نشده، ديگري بازگشايي مي‌شود. كدام كشوري اجازه مي‌دهد كه استقلال، آزادي و امنيتش به مخاطره بيفتد. در ماجراي وال‌استريت، آمريكا همه پيا‌م‌رسان‌ها را مسدود كرد.

پرویز کرمی دبیر ستاد توسعه فرهنگ سازی اقتصاد دانش بنیان معاونت علمی

منبع: روزنامه همشهری