اقتصاد دانش بنیان

لازم نیست متخصص باشید تا مشکلات بزرگ را حل کنید

ایده ای برای نـجات جـهان از آلودگـی هوا

بیش از نیمی از جمعیت دنیا در حال حاضر در شهرها زندگی می کنند و 5/2 میلیارد نفر دیگر نیز تا سال 2050 به مناطق شهری نقل مکان می کنند. روشی که ما برای ساختن شهرهای جدیدمان داریم، مشکلات فراوانی را برای محیط زیست به ارمغان آورده است که آلودگی هوا از مهم ترین آن هاست. پیتر کالثورپ، مهندس نرم افزار آفریقایی یک روز صبح با دیدن دود غلیظی که افق منحصر به فرد ژوهانسبورگ را پوشانده بود، به این فکر افتاد که «او» برای حل این مشکل چه می تواند بکند. کالثورپ یک سال پیش در یکی از سخنرانی های تد درباره راه حل خلاقانه اش برای این مشکل صحبت کرد و این که چطور می توان بدون متخصص بودن در یک حوزه به حل مشکلات آن پرداخت.
چند سال قبل، در یک روز زمستانی، داشتم به سمت محل کارم در ژوهانسبورگ آفریقای جنوبی می رفتم و متوجه گرد و غباری در اطرف شهر شدم. آن جا مسیر رانندگی همیشگی من در بیشتر روزهای هفته بود و برای خودم عجیب بود که چطور قبل از این متوجه این گرد و غبار نشده بودم. ژوهانسبورگ به خاطر خط افق منحصربه فردش مشهور است که من آن روز به سختی می توانستم آن را ببینم. زمان زیادی نگذشت که متوجه شدم دارم به ابر بزرگی که از آلودگی هوا به وجود آمده نگاه می کنم. تفاوت بزرگی که بین محیط زیست زیبایی که می شناختم و این خط افق غرق در آلودگی و دود وجود داشت، باعث شد چیزی درون من بیدار شود. از این که شهر من با غروب های روشن و زنده اش تسلیم آلودگی و دود شود، واهمه داشتم. احساس می کردم باید کاری انجام بدهم اما واقعا نمی دانستم چه کاری. فقط می دانستم که نمی توانم به این مسئله بی تفاوت باشم. چالش اصلی پیش رویم این بود که من چیز زیادی درباره محیط زیست، مدیریت کیفیت هوا یا شیمی اتمسفر نمی دانستم. من فقط یک مهندس کامپیوتر بودم و اصلا مطمئن نبودم که بتوانم برای حل مشکل آلودگی هوا کدی بنویسم. من کی بودم که بتوانم چاره ای برای این مشکل پیدا کنم؟ ولی از طرف دیگر من یک شهروند بودم و در سال های بعد درس مهمی گرفتم که اگر قرار است برای رسیدن به آینده ای بهتر تلاش کنیم، این درس باید همیشه مورد توجهمان قرار گیرد.
حتی اگر در یک حوزه خاص متخصص نیستید، مهارت ها و تخصص بیرونی شما می تواند برای حل مشکلات بزرگ آن حوزه مورد استفاده قرار گیرد. بعضی اوقات شیوه فکر منحصربه فرد شما می تواند منجر به خلق ایده ای غیرمتعارف می شود که مشکل را حل کند، به شرط این که به اندازه کافی تلاش کنید.
من اول باید اطلاعاتی در مورد آلودگی هوا به دست می آوردم، بنابراین دوباره دانشجو شدم و چندین تحقیق پایه انجام دادم و خیلی زود متوجه شدم که آلودگی هوا بزرگ ترین خطری است که سلامت محیط زیست را در جهان تهدید می کند. اطلاعات منتشر شده از سوی سازمان بهداشت جهانی نشان می دهد تقریبا 14 درصد از آمار مرگ و میر در سال 2012 مربوط به آلودگی هوای خانگی و محیطی بوده و بیشترین این آمار مربوط به کشورهای کم درآمد است. همچنین به طور متوسط تعداد قربانیان آلودگی هوا بیشتر از ایدز و مالاریاست. در قاره آفریقا آمار مرگ های زودهنگام ناشی از فقر بهداشتی یا سوءتغذیه دوران کودکی از رقابت با مرگ و میر ناشی از آلودگی هوا بازمانده است. علاوه بر این آلودگی هوا هزینه اقتصادی بزرگی را نیز به ما تحمیل می کند یعنی چیزی حدود 400 میلیارد دلار امریکا فقط در سال 2013 براساس مطالعه ای که از سوی سازمان همکاری و توسعه اقتصادی انجام شده است.
در حال حاضر، در حیطه کاری ام، من مرزهای جدیدی از هوش مصنوعی کشف کردم، جایی که رابطه هم زیستی میان انسان و ماشین می تواند جای پای مفیدی پیدا کند و به ما برای تصمیم گیری بهتر کمک کند. همان طور که من درباره مسئله آلودگی هوا فکر می کردم، معلوم شد که ما نیاز به تصمیم های بهتری در مورد این مسئله داریم که چطور باید آلودگی هوا را مدیریت کنیم. و با توجه به ابعاد مسئله لازم بود که برای حل آن همکاری هایی صورت بگیرد. بنابراین تصمیم گرفتم با کسانی که در این حوزه کار می کنند، آشنا شوم. در ابتدا شروع به گفت و گو با مقامات شهری ژوهانسبورگ و همچنین شهرهای اطراف کردم. سپس جامعه علمی محلی را درگیر این مسئله کردم و حتی تماس هایی هم داشتم ولی با من همکاری نشد. وقتی این ملاقات ها شروع شد، من به فهم عمیق تری از مسئله رسیدم. این موضوع کمکم کرد که در دام نیفتم چون بعضی وقت ها در شغل من، وقتی دنبال نوآوری هستیم در دام می افتیم. در واقع ما قبل از این که بتوانیم قاطعانه مشکل را به دست بگیریم، سعی می کنیم تکنولوژی را به سرعت معرفی کنیم. من کارم را با یک ایده در مورد این که چطور می توانم موقعیت موجود را بهتر کنم، شروع کردم. با این سوال ساده از خودم که من چطور می توانم به شکل معنی دار از مهارتم در زمینه هوش مصنوعی و مهندسی نرم افزار و همچنین از تخصص افرادی که با من کار می کردند، استفاده کنم. هدفم این بود که یک پلتفرم مدیریت آنلاین کیفیت هوا درست کنم تا روند آلودگی هوا را نشان دهد و مشخص کند که در آینده باید چه پیامدهایی را انتظار داشته باشیم. در آن زمان مصمم بودم که ایده ام را به یک راه حل عملی تبدیل کنم اما با تردیدهایی مواجه شدم و متوجه شدم که هیچ تضمینی برای موفقیت وجود ندارد. آنچه که در اختیار داشتم مجموعه ای بسیار منحصربه فرد از مهارت های مهندسی بود که به دلیل شغلی بود که داشتم و طی سال ها کار آن ها را به دست آورده بودم. مهارت های من برای افرادی که در زمینه آلودگی هوا و مشکلات آن کار می کردند، جدید بود. و من فهمیدم که بعضی وقت ها یک طرز فکر جدید و یکسری مهارت های جدید می تواند شرایط را به گونه ای اصلاح کند که در جهت حل مسئله مورد نظر باشد.
اراده و تخیل دو نور هدایت هستند که به ما این امکان را می دهند تا مسیرهای جدید را طراحی کنیم و از موانع بگذریم. با بینش روشن تری که توانستیم درباره مسئله آلودگی هوا به دست بیاوریم و همچنین با دسترسی به داده های ارزشمند ده ساله درباره میزان آلاینده های مختلف هوا و همچنین دسترسی به اطلاعات هواشناسی در داخل و شهرهای اطراف ژوهانسبورگ، من و همکارانم در جنوب چین توانستیم سیستم پشتیبانی تصمیم گیری کیفیت هوا طراحی کنیم. این نرم افزار داده های تاریخی و واقعی را مورد تجزیه و تحلیل قرار می دهد تا بتواند روند فضایی - زمانی آلودگی هوا را مشخص کند. در نهایت ما از ماشین جدید یادگیری خودکار استفاده می کنیم تا بتوانیم زودتر از موعد میزان آلودگی را در روزهای مختلف مشخص کنیم. این یعنی شهروندان می توانند درباره رفت و آمدشان در روزهای آلوده از قبل تصمیم بگیرند یا حتی در مورد این که خانواده شان باید کجا سکونت داشته باشد. ما می توانیم قبل از وقوع حوادث نامساعد، آلودگی را پیش بینی و مهم ترین سیستم های آلوده کننده هوا را مشخص کنیم و مقامات مربوطه می توانند از فعالیت آن ها جلوگیری کنند. همچنین برنامه ریزان شهری می توانند با استفاده از این اطلاعات تصمیمات بهتری در مورد گسترش زیربنایی مناطق مسکونی و صنعتی و... بگیرند. ما یک نمونه از این فناوری را تکمیل و این طرح را به مدت 120 روز اجرا کردیم که تمام آفریقا را پوشش می داد. وقتی نشان دادیم که ارتباط تنگاتنگی میان داده های پیش بینی هوا و دادهایی که روی زمین به دست آورده بودیم، وجود دارد، طرحمان تایید شد. از طریق سیستم رهبریمان توانستیم پیش بینی هوا را با دقت و کیفیت بی سابقه ای انجام دهیم که به کمک شهری آمد که یک روز زمستانی نه چندان دور وقتی داشتم در خیابان هایش رانندگی می کردم، با خودم گفتم: «انگار یک چیزی این جا غلط است. نمی دانم من چه کاری می توانم انجام بدهم.» بنابراین نکته اصلی این جاست که چه می شد اگر من به بررسی مسئله آلودگی هوا نمی پرداختم، اگر نگرانی هایی در مورد وضعیت محیط زیست از خودم نشان نمی دادم و فقط امیدوار می بودم که یک نفر یک جایی مراقب این مسئله است؟ چیزی که من یاد گرفتم این بود: زمانی که تلاش سختی را شروع می کنید و به آن قاطعانه باور دارید، بسیار ضروری است که روی امکان موفق شدن تمرکز کنید و پیامدهای کار نکردن روی این مسئله را در نظر بگیرید. سختی هایی که پیش رو دارید و مخالفت هایی که با شما می شود، نباید گیجتان کند، بلکه باید انگیزه تان را برای کار افزایش دهد. هر جای این دنیا که هستید، دفعه بعد که فهمیدید کنجکاوی ذاتیتان در حال تحریک شدن است و مسئله ای پیش آمده که به آن اهمیت می دهید، وقتی ایده های عجیب و متهورانه ای در موردش دارید، ایده های که شاید خارج از تخصصتان باشد، از خودتان سوال کنید: چرا که نه؟ چرا به جلو نروم و با این مشکل دست به یقه نشوم؟ به بهترین شکل ممکن، به روش خودتان می توانید این کار را انجام دهید. شاید نتیجه غافلگیرتان کند.

منبع: مجله دانش بنیان