اقتصاد دانش بنیان

«استراتژی خروج شما چیست؟» این یکی از متداول‌ترین پرسش‌هایی است که از استارتاپ‌ها یا شرکت‌های نوپا پرسیده می‌شود ولی بسیاری از کارآفرینان معمولا توجه زیادی به استراتژی خروج شرکتشان ندارند. «استراتژی خروج» صرفاً به معنی بیرون رفتن شما از شرکتتان نیست (هرچند که ممکن است این معنی را هم بدهد). بلکه بیشتر به این معنی است که سرمایه‌گذار چگونه به بازده سرمایه‌اش دست خواهد یافت. اگرچه فکر کردن درباره استراتژی خروج از همان ابتدا کمی غیرعادی به نظر می‌رسد اما اگر این کار را انجام دهید می‌توانید شیوه سازمان‌دهی و عملکرد شرکتتان را تعیین کنید، ضمن آنکه بسیاری از سرمایه‌گذاران قبل از سرمایه‌گذاری تمایل دارند از استراتژی خروج شما اطلاع پیدا کنند. ضمناً در نظر داشته باشید که این استراتژی‌های متنوع انحصاری نیستند و شرکت شما ممکن است در دوران فعالیتش یک یا چند مورد از آن‌ها را تجربه کند.

۱-استراتژی گاو شیرده (Cash Cow)

آسان‌ترین جواب برای این سوال که استراتژی خروج شما چیست، این است که بگویید: «هیچی!» لیکن بسیاری از سرمایه‌گذاران تمایل دارند به راه خود ادامه دهند و بازده سرمایه‌شان را ببینند، بنابراین اگر هیچ فرصتی برای فروش سهمشان وجود نداشته باشد نمی‌توانند به نتیجه دلخواهشان برسند. بسیاری از کارآفرینان سریالی ترجیح می‌دهند به‌جای آنکه مدت زیادی در یک شرکت بمانند، از کسب‌وکار خارج شوند و پروژه‌های جدیدی آغاز کنند.

۲-ادغام و اکتساب (M&A)

ادغام و اکتساب برای استارتاپ‌ها به معنی فروش تمام یا بخشی از شرکت (دارایی‌ها یا سهام) به فرد یا شرکتی دیگر است. لیکن برای جلوگیری از برداشت نادرست باید بگوییم ادغام و اکتساب سهام یک شرکت با صدور اوراق سهام برایجذب سرمایه تفاوت دارد. در دوره تامین مالی، سرمایه‌گذار معمولاً  سهام را مستقیما از شرکت دیگری دریافت می‌کند و دارندگان سهام باقیمانده همچنان به کارشان ادامه می‌دهند. درحالی‌که به هنگام ادغام و اکتساب، کلیه سهام باقیمانده و سهامی که قبلا فروخته‌شده از دارندگان فعلی به شخص ثالث واگذار می‌شود. در واقع صاحبان فعلی سهام، سهامشان را می‌فروشند و در ازای این سهام، پول نقد (یا دارایی مشابه) دریافت می‌کنند. این نقد شدن سرمایه که در حالت ایده‌آل سرمایه اولیه و سود آن را در بر می‌گیرد، «خروج» محسوب می‌شود.

۳- فروش به یک دوست

این مورد M&A محسوب نمی شود چون دو نهاد را با یکدیگر ترکیب نمی کند. ولی فرصت بسیار خوبی است که شما هزینه هایی که باید بپردازید را به دست آورید. هزینه هایی که باید به سرمایه گذاران بپردازید، حقوق خودتانو کمی زمان برای شروع دوباره تمام آن چیزی است که به دست می آورید. خریدار ایده آل کسی است که علاقه و مهارت بیشتری در حوزه های عملیاتی کسب و کار را داردو توانایی گسترش آن را خواهد داشت.

۴-عرضه اولیه سهام (IPO)

در دوران حباب‌های استارتاپی، یعنی در اواخر قرن ۲۰ و اوایل قرن ۲۱، استارتاپ‌ها که از مزایای به‌ظاهر نامحدود بازار جدید ایجادشده، یعنی فروش آنلاین، هیجان‌زده بودند، شتاب‌زده به سمت خط پایان IPO هجوم بردند. بعد از آنکه این حباب ترکید، استارتاپ‌ها روی رشد متعادل‌تر و پایدارتر متمرکز شدند. این ذهنیت که IPO هدف نهایی است رویکرد بعضی شرکت‌ها را تعدیل کرد، لیکن وقتی شرکتی ارزشمند می‌شود، هنوز هم IPO یکی از متداول‌ترین استراتژی‌های خروج برای آن شرکت محسوب می‌شود. فیس‌بوک، توییتر و اسنپ چت همگی فرایند IPO را پشت سر گذاشته‌اند، و در مورد استارتاپ‌های معروف دیگر هم این شایعه وجود داشت، برای مثال گفته می‌شد که Airbnb قرار است در سال ۲۰۱۷ IPO داشته باشد. اگرچه این یک برنامه کوتاه‌مدت است، ولی هنوز هدف نهایی بسیاری از استارتاپ‌ها است.

روش‌های دیگری نیز برای خروج از کسب‌وکار وجود دارد که البته جذابیت و سودآوری کمتری دارند، از جمله فروش یا نقد کردن سهام (ضمن  آنکه سایر مالکان همچنان به مالکیت و اداره کسب‌وکار ادامه می‌دهند) یا حتی انحلال کامل شرکت. البته ممکن است زمانی که شرکت خود را تاسیس می‌کردید به این استراتژی‌ها فکر نکرده باشید، اما در حال حاضر این روش‌ها هم برای بعضی شرکت‌ها روش‌های مفیدی برای خروج هستند.

فکر کردن به استراتژی خروج از همان ابتدا نه‌تنها به هنگام رشد شرکت به شما کمک می‌کند بلکه به سرمایه‌گذاران و سود نهایی آن‌ها نیز کمک می‌کند. هر گزینه‌ای مزایا و معایب خاص خود را دارد و سرمایه‌گذاران نیز ممکن است ایده‌های خود را داشته باشند.

منبع: اصفهان پلاس