اقتصاد دانش بنیان

در پایان چهارمین دوره مرحله کشوری مسابقات ملی مناظره دانشجویان کشور، در دانشگاه امیرکبیر برگزار شد، تیم‌های «فراست» از دانشگاه تهران و «جیم» متشکل از دانشگاه‌های علوم پزشکی تهران و امام صادق(ع) به مناظره پرداختند که در پایان بر اساس رای داوران تیم فراست به عنوان اول این مسابقات دست یافت.

مراسم اختتامیه چهارمین دوره مسابقات ملی مناظره دانشجویان کشور از ساعت ۱۴ و ۳۰ دقیقه عصر دوشنبه در دانشگاه امیرکبیر آغاز شد. در این مراسم حسام‌الدین آشنا مشاور فرهنگی و رسانه‌ای رییس جمهور، ضیاء هاشمی معاون فرهنگی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، حمیدرضا طیبی رییس جهاد دانشگاهی، حبیبی رییس سازمان جوانان هلال احمر، معتمدی رییس دانشگاه امیر کبیر، سیدطه هاشمی معاون فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی، نعمت‌الله فاضلی رییس کمیته داوران مسابقات، علی منتظری رییس شورای علمی مسابقات، مهدی کاظمی خالدی سرپرست سازمان دانشجویان و تعدادی از دست اندرکاران مسابقات و دانشجویان حضور داشتند.

در ابتدای این مراسم، دو تیم «فراست» و «جیم» که موفق به راهیابی به دیدار نهایی مسابقات شدند، به مناظره پیرامون گزاره «اجرای احکامی نظیر اعدام در ملا عام باعث کاهش جرم می‌شود» پرداختند. در این مناظره تیم «فراست» متشکل از: نادر مستقیمی، سایه سالمی، علی فراهانی و عماد انجم شعاع در موضع مخالف گزاره به مناظره با اعضای تیم «جیم» شامل: علیرضا صدیقی، علیرضا هاشم زادگان، محمدحسن مختارنیا و محمدصابر نیکنام پرداختند.

هر کدام از تیم‌ها در یک وقت ۶ دقیقه‌ای با تبیین گزاره، موضع خود را در قبال آن اعلام کرده و سپس در دو وقت ۳ دقیقه‌ای به پرسش و پاسخ پیرامون موضع تیم حریف اقدام کردند و سرانجام در ۴ دقیقه پایانی به جمع بندی و نتیجه گیری گزاره یاد شده پرداختند.

داورای این مسابقه را نعمت الله فاضلی، علی منتظری و مقصود فراست‌خواه برعهده داشتند که پس از ارزیابی، تیم فراست را برنده اعلام کردند.

در پایان این مراسم، از تیم‌های «فراست» از دانشگاه تهران، «جیم» متشکل از دانشگاه‌های علوم پزشکی تهران و امام صادق(ع) و «اتاق آسمان» از دانشگاه بین‌المللی امام خمینی قزوین به عنوان تیم‌های اول تا سوم تجلیل شد و نشان خواجه نصیرالدین طوسی به تیم فراست به عنوان تیم بر‌تر این دوره از رقابت‌ها اهدا شد. تیم «اندیشه» از خراسان جنوبی نیز به عنوان تیم اخلاق این دوره از مسابقات برگزیده شد.

به تیم‌های بر‌تر این دوره از رقابت‌ها مجموعا ۱۰ میلیون تومان جوایز نقدی اهدا گردید.

دکتر طیبی : گفتمان حاکم بر کشور باید گفتمان پیشرفت و توسعه باشد و توسعه فرهنگی، اجتماعی‌، سیاسی،علمی وفناورانه باید همزمان و توام با یکدیگر صورت گیرد.

دکتر حمیدرضا طیبی رییس جهاددانشگاهی در اختتامیه چهارمین دوره مسابقات ملی مناظره دانشجویی در دانشگاه امیرکبیر اضهار کرد : شاخص‌های پیشرفت، توسعه عدالت، اخلاق، اقتدار اقتصادی دانش بنیان و اقتدار دفاعی در کشور است. اگر توسعه علمی در کشور براساس شاخص‌های مقالات علمی خوب صورت گرفته است و یا اگر اقتدار دفاعی کشور مطلوب است اما شاهد معضلات اجتماعی زیاد و رو به افزایش در کشور هستیم به این معناست که مراحل توسعه را درست طی نکرده‌ایم و همزمانی توسعه یافتگی در همه زمینه ها اتفاق نیفتاده است.

طیبی تاکید کرد: توسعه نیافتگی همزمان و توامان یعنی جامعه را عقلانی و منطقی اداره نمی‌کنیم و باید شیوه اداره کشور را به سمت اداره دانش بنیان سوق دهیم.

رییس جهاددانشگاهی با بیان اینکه ضروری‌ترین عنصر برای اداره عقلانی و منطقی جامعه تفاهم میان نخبگان سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی بر روی مصالح ملی کشور و برنامه های پیشرفت اصلی و خطوط قرمز نظام است خاطرنشان کرد: قدم اول برای رسیدن به این تفاهم پذیرفتن گفت‌وگوی منطقی براساس یک سری اصول پذیرفته شده میان همین نخبگان است.

وی ادامه داد: با توجه به اینکه دانشجویان از اقشار برجسته کشور هستند،لذا دانشگاه جایی است که گفت‌وگو و مناظره باید در آن برای یادگیری و تمرین تفاهم شکل گیرد. جهاد دانشگاهی با توجه به موفقیت‌هایی که در زمینه توسعه فرهنگی، علمی و فناورانه داشته و الگوسازی های موفقی که انجام داده است، برای انجام مناظره‌های دانشجویی در دانشگاه‌های کشور به منظور بالابردن سطح عقلانیت و فرهنگ‌سازی آن در فضای دانشجویی این کار را آغاز کرد.

طیبی گفت: چند سالی است که مقام معظم رهبری گفتمان آزاد اندیشی، گفت‌و‌گو و مناظره را شروع کرده‌اند و جهاد دانشگاهی هم از این فرصت استفاده کرده و تحت عنوان نشان خواجه نصیرالدین طوسی این مناظرات را در دانشگاه‌ها و میان دانشجویان اجرا می‌کند و اکنون چهارمین دوره را پشت سر می‌گذاریم.

این عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی هدف از برگزاری این مناظره‌ها را تمرین و کسب آمادگی برای تحلیل مسایل و مهارت در گفت‌وگو و رعایت اخلاق و منطق گفت‌وگو دانست و خاطرنشان کرد: برگزاری این مناظره‌ها باید به تقویت توامان وحدت و همدلی میان دانشجویان بینجامد.

دکتر آشنا :تفکر اسلامی با دعوت به اندیشیدن آغاز شد

دکتر حسام الدین آشنا مشاور فرهنگی و رسانه‌ای رییس جمهور در اختتامیه چهارمین دوره مسابقات ملی مناظره دانشجویان ایران با بیان اینکه پس از انقلاب با گفت و گو و مناظرات بزرگان کشور، فرهنگ گفت و گو در مسیر درستی افتاد ولی متاسفانه با ترورهای منافقین مسیر گفت و گو بسته شد والا اگر سال پایان جنگ را نیز سال آغاز دوباره مناظرات می دانستیم الان باید بیست و ششمین دوره مناظرات ملی را برگزار می کردیم.

استاد دانشگاه امام صادق (ع) افزود: مناظره یعنی تبادل نظر، تبادل استدلال و واگذار کردن حق قضاوت به دیگران و این دیگران می تواند عموم مردم باشد.

آشنا با اشاره به اینکه در مناظره باید توانمندی مخاطبان در قضاوت را تقویت کرد گفت: سواد مخاطبان را باید در فهم استدلال بالا برد و این نکته بسیار مهمی است. چرا که اگر سلیقه و ذوق مخاطب بالا رفته باشد توان و قدرت تشخیص این را دارد که فردی که دارد صحبت می کند در حال مغالطه است یا استدلال و مغلوب توانایی و فن بیان طرف مقابل نمی شود.

مشاور فرهنگی رییس جمهور ادامه داد: اگر ما در میان مردم دانش نقد مناظره را بالا نبریم افرادی می توانند با قهرمان نمایی، خود را منجی جا بزنند و با استدلال های عوام پسند و با استفاده از سفسطه خدمتگذاران واقعی را زیر سوال برده و خود را که هیچ ریشه ای ندارند به مثابه ناجی و خادم واقعی جا بزنند.

آشنا گفت: اگر ما بتوانیم با حمایت سازمان صدا و سیما و دیگر رسانه های کشور موضوع مناظره را به امری مستمر در کشور تبدیل کنیم به نحوی که هر هفته یک مسابقه مناظره در کشور برگزار شود و میلیون ها نفر بتوانند از طریق پیامک برنده مناظره را انتخاب کنند.آن وقت می توانیم مطمئن باشیم که در انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۶ مناظراتی به مراتب بهتر از سال های ۸۸ و ۹۲ خواهیم داشت.

وی تصریح کرد: از طرفی باید توان مناظره کنندگان را نیز افزایش دهیم چرا که این توان به شدت در سال های اخیر تضعیف شده است و ما سخنوران استدلال کننده بسیار کمی داریم.

آشنا گفت: نظام دانشگاهی و حوزوی ما افرادی را تربیت نمی کنند که هم قدرت استدلال و هم توانایی بیان بالایی داشته باشند. چقدر اندک شده اند تعداد استادانی که می توانند ۵۰ یا ۶۰ دقیقه دانشجویان را با علاقه سر کلاس درس نگه دارند. فرهنگ تدریس با استفاده از POWER POINT قدرت بیان استادان را به شدت کاهش داده است.

وی ادامه داد: اگر من بدانم که نیازی به استدلال ندارم و می توانم با تکیه بر قدرت، فکر خود را به دیگری تحمیل کنم دیگر سراغ استدلال نخواهم رفت چرا که می دانم طرف مقابل من جرات مخالفت با من را ندارد.

وی گفت: تاکیدی که طی سالیان اخیر از سوی مقام معظم رهبری بر روی ایجاد کرسی های آزاداندیشی شده است ناشی از اشراف و تسلط ایشان نسبت به واقعیت و آسیبی بود که در فضای دانشگاه وجود دارد و گرنه اگر این نیاز و ضرورت نبود لزومی نداشت ایشان حتی از خود هزینه کرده و برای برطرف کردن آن دانشگاهیان را تشویق به برگزاری این کرسی کنند.

آشنا افزود: رهبر بزرگوار ما فرمودند بزرگترین نگرانی شما این است که در این کرسی ها از بنده انتقاد کنند اما ایرادی ندارد بگذارید از بنده انتقاد کنند و این کرسی ها برگزار شود. مقام معظم رهبری با این هزینه کردن، از پیش می خواستند این موانع خیالی را از سر راه بردارند اما با کمال تاسف امروز باید پرسید چه بر سر کرسی های آزاداندیشی آمد و آیا اصلا ما چیزی به نام کرسی آزاداندیشی داریم؟

وی تصریح کرد: در مناظره هنر سخن گفتن نیز لازم است چرا که استدلال صرف جواب نمی دهد اما آیا هنر سخنوری در مدارس و دانشگاه های ما تدریس می شود؟ آن چیزی که در حوزه های علمیه هم تدریس می شود نه هنر مناظره بلکه فن خطابه است نه بیان شیوای توام با استدلال.

آشنا ادامه داد: در انتخابات ریاست جمهوری چه در سال ۸۸ و چه در سال ۹۲ مناظرات نقش بسزایی در انتخاب داوطلب پیروز داشت.اما گاهی مناظره بر عهده نمایندگان ملت است و آن وقتی است که در مجلس شورای اسلامی به نمایندگان موافق و مخالف درباره یک موضوع صحبت می کنند و براساس آن رای گیری انجام می شود. یا وقتی که در جلسات مختلف کمیسیون های دولت بحث هایی کاملا کارشناسانه بین متخصصین در می گیرد که در آن قوت استدلال مشهود است.

این چهره دانشگاهی ادامه داد: اگر مناظره نباشد محاکمه جای آن را می گیرد وقتی به تاریخ مناظره در جهان نگاه می کنیم مشاهده می شود که دوران شکوفایی مناظرات و گفت و گوهای سقراطی و افلاطونی بود اما جامعه آتن آن روز قدرت گفت و گوی سقراط را برنتافت و وی را محاکمه و اعدام کرد بعدها که در تاریخ غرب به شب یلدای تفکر در باختر رسیدیم دیگر مناظره وجود نداشت بلکه تفتیش عقاید و محاکمه جای آن را گرفته بود. یعنی همان چیزی که در مورد گالیله اتفاق افتاد.

آشنا تصریح کرد: تفکر اسلامی با دعوت به اندیشیدن آغاز شد و در سیره رسول اکرم (ص) و ائمه اطهار (ع) فرهنگ گفت و گو، اغنا و مناظره به وضوح دیده می شود ولی وقتی کار با نفوذ قدرت در فرهنگ رسید و در دعوای میان عقل و شرع دین اشعریون و اعتدالیون به جان هم افتادند کار به محاکمه، تبعید و کشتار و نابودی رسید.

کاظمی در اختتامیه مسابقات مناظره: آموزش اصول گفت‌و‌گو از اهداف مسابقات مناظره دانشجویی است

 مهدی کاظمی خالدی در آیین اختتامیه چهارمین دوره مسابقات ملی مناظره دانشجویان، گزارشی از این مسابقات ارائه کرد و گفت:  سال ۸۱ برخی از محققین و اساتید حوزه و دانشگاه نامه‌ای را خطاب به مقام معظم رهبری نوشته و در مورد بحث آزاداندیشی در دانشگاه‌ها ابراز نگرانی کردند. پاسخ کوتاه رهبر انقلاب به این نامه منجر به راه اندازی کرسی‌های آزاداندیشی شد؛ اما این فضای آزاداندیشی را دانشجویان در دانشگاه برای خودشان متصور نبودند تا به گفت‌و‌گو و ابراز جدی عقاید و نظراتشان بپردازند.

کاظمی اظهار کرد: سازمان دانشجویان در سال ۸۹ حرکتی را آغاز کرد که کار مطالعاتی آن به مدت ۲ سال به طول انجامید. در سازمان دانشجویان جهاد دانشگاهی درکی از نیاز جدی نخبگان دانشگاهی به گفت‌و‌گو ایجاد شد و به دنبال آن مدل‌های خارجی را بررسی کردیم و با مطالعه فراوان پس از مشورت با جمعی از اساتید بنام کشور مسابقات مناظره دانشجویی با محوریت آموزش طراحی شد.

تفاوت مسابقات با مدل‌های جهانی

وی افزود:‌‌ همان گونه که شعار چهارمین دوره مسابقات ملی مناظره دانشجویان «مناظره، فرصتی برای یادگیری» انتخاب شد، مهم‌ترین اهداف مسابقات مناظره آموزش و یافتن حقیقت است. برای بومی سازی مسابقات نیز به مطالعه تجربه کشورهای دیگر پرداختیم، اما چند نکته متفاوت با سایر تجربه‌های جهانی داشتم و بر اساس نظر اساتید این موارد را مرتفع کردیم؛ مواردی مانند اینکه «گزاره‌ها موضوعات مثبت خبری باشد، آموزش‌های لازم قبل از مسابقات به شرکت کنندگان داده شود و رعایت ارزش‌های اخلاقی و مناظره تیم‌ها بر اساس مواضع حقیقی آن‌ها» از مواردی است که منحصر به مسابقات مناظره دانشجویی است و در خلال بومی سازی مدل‌های جهانی با مشورت اساتید لحاظ شده است.

ارزیابی تیم‌ها بر اساس شاخص‌های از پیش تعیین شده

کاظمی ادامه داد: کمیته علمی این دوره از مسابقات متشکل از اساتید بنام و مطرحی همچون آقایان علی منتظری، عبدالحسین خسروپناه، سیدضیاء هاشمی و اساتید بزرگوار دیگری بود. همچنین کمیته داوران این مسابقات متشکل از ۱۵ تا ۱۷ عضو هیئت علمی دانشگاه‌های کشور بود که با راهبری پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی وزارت علوم، مسابقات این دوره را ارزیابی و قضاوت می‌کردند و مسئولیت هیئت داوران بر عهده نعمت الله فاضلی از اساتید مطرح کشور بود. ارزیابی و قضاوت هرمسابقه توسط سه داور و بر اساس پارامترهایی نظیر: برنامه‌ریزی، هماهنگی و انسجام گروهی، اخلاق مناظره، فرآیندهای علمی، فن بیان، احاطه و اشراف نسبت به موضوع و خلاقیت در طرح مساله انجام می‌شد.

تاریخچه مسابقات مناظره دانشجویی

سرپرست سازمان دانشجویان جهاد دانشگاهی به تاریخچه این مسابقات اشاره کرد و گفت: نخستین دوره مسابقات در دانشگاه تربیت مدرس با حضور ۱۶ تیم برگزار شد و دانشجویان مقطع کار‌شناسی دانشکده علوم اجتماعی تهران قرمان این دوره از مسابقات شدند. در دومین دوره ۲۸ تیم حضور یافتند و دانشجویان رشته حقوق دانشگاه علامه طباطبایی عنوان نخست مسابقات را به دست آوردند. در سومین دوره نیز ۲۲ تیم دانشجویی به مناظره پرداختند که تیمی از دانشکده حقوق دانشگاه امام صادق اول شد.

وی عنوان کرد: در سه دوره قبل مسابقات به شکل کشوری برگزار می‌شد، اما در این دوره فرا‌تر از مرزهایی که برای خودمان تعریف کرده بودیم، گام برداشتیم که این امر به مدد همکارانم در واحدهای استانی جهاد دانشگاهی محقق شد. ۱۷۰ گروه از ۲۰ استان در این دوره از مسابقات شرکت کردند و ۵۸ تیم به مرحله منطقه‌ای راه یافتند و از این تعداد ۱۲ تیم به مرحله کشوری راه پیدا کردند و از ۲۸ تا ۳۰ آذرماه در دانشگاه امیرکبیر به رقابت با یکدیگر پرداختند.

بیشترین استقبال از سوی دانشگاه‌های استان زنجان و دانشگاه تهران

کاظمی ادامه داد: بیشترین استقبال از سوی دانشگاه‌های استان زنجان شکل گرفت و ۳۰ تیم از دانشگاه‌های این استان در مرحله استانی مسابقات حاضر بودند. در استان تهران نیز دانشگاه تهران با ۱۶ تیم بیشترین استقبال را از مسابقات داشت. ۳۷۹ تن از شرکت کنندگان از دانشجویان شاغل به تحصیل در دانشگاه‌های تابعه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری بودند. همچنین ۲۹۴ دانشجو از رشته‌های فنی و مهندسی و ۲۹۱ دانشجو از رشته‌های علوم پایه در این مسابقات حضور داشتند. ۴۷۰ تن از دانشجویان شرکت کننده در مقطع کار‌شناسی مشغول به تحصیل‌اند. در این دوره، تیم‌های دانشجویی در قالب ۲۳۲ مسابقه، پیرامون ۱۶۰ گزاره به مناظره پرداختند.

وی در پایان گفت: دانشگاه‌های: تهران، امام صادق (ع)، بین‌المللی امام خمینی (ره) قزوین، اصفهان، اراک، ایلام، فردوسی مشهد، تبریز، الزهرای زنجان و علوم پزشکی اراک، ۱۲ تیم حاضر در مسابقات مرحله کشوری بودند.

علاقمندان جهت کسب اطلاعات بیشتر میتوانند به سایت مسابقات ملی مناظره ی دانشجویی مراجعه نمایند .