اقتصاد دانش بنیان

سورنا ستاری معاون علمی و فناوری رییس جمهوری در مراسم معرفی دستاوردهای فناورانه محیط زیست با بیان این‌که بازیگران زیست‌بوم نوآوری و فناوری می‌توانند در کمک به محیط زیست نقش‌آفرینی قابل توجهی داشته باشند، ادامه داد: نقش شرکت‌های دانش‌بنیان و خلاق در توسعه فناور‌ی‌های سازگار با محیط زیست، اثرگذاری خود را به اثبات رسانده است و خوشبختانه، بخش عمده‌ای از طرح‌های کلان ملی مورد حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری نیز در حوزه محیط زیست تعریف شده است.

وی با اشاره به نقش اثربخش سازمان حفاظت محیط زیست، این سازمان در بازارسازی برای شرکت‌های دانش‌بنیان و خلاق این حوزه راه‌گشا دانست و افزود: مهم‌ترین نقش سازمان حفاظت از محیط زیست، ایجاد زمینه‌ای برای حمایت و اختصاص بازار به شرکت‌های دانش‌بنیان و خلاق فعال در این حوزه است. از آن‌جایی‌که این شرکت‌ها می‌توانند به تحول شرایط زیست‌محیطی کمک کنند،  جدیت در اعمال استانداردهای زیست‌محیطی می‌تواند زمینه را برای تجاری‌سازی محصولات این شرکت‌ها ایجاد کند.

توسعه فناوری‌های محیط‌زیستی

ستاری، با اشاره به محصولات ایران‌ساخت شرکت‌های دانش بنیان و خلاق، از رفع نیازهای فناورانه به ویژه در حوزه حمل و نقل، نظارت و حفاظت از محیط زیست گفت و بیان کرد: فناوری‌های مختلفی مانند سامانه‌های نظارتی، بیابان زدایی و حذف ریزگرد یا پهپادها به خود محیط زیست کمک می کنند. همچنین فناوری‌های نو در منابع ذخیره انرژی و برقی‌سازی می‌تواند به توسعه محیط زیست پاک و پایدار کمک کند.

رییس ستاد توسعه فناوری‌های آب و انرژی، با تاکید بر این‌که محصول کارآمد و اثرگذار در حفظ محیط زیست و سایر موضوعات به دست شرکت‌های دانش‌بنیان و خلاق بخش خصوصی تحقق پذیر است، ابراز کرد: دولت تنها می‌تواند نقش نظارتی و تسهیل‌گری داسته باشد و برای رساندن یک محصول به بازار، این شرکت‌های دانش‌بنیان هستند که حرف اول را می‌زنند.

وی، عزم و جدیت همه دستگاه‌ها برای پذیرش نوآوری و فناوری را لازمه توسعه محصولات دانش‌بنیان ایران‌ساخت دانست و گفت: اگر نگاه فناورانه در ساختار حاکمیتی به ویژه وزارتخانه‌ها رونق داشته باشد، می‌توانیم شکوفایی فناورانه را شاهد باشیم و محصولاتی ایران‌ساخت که فناوریشان بومی است، در بخش‌های مختلف کشور، استفاده شود.

حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان و خلاق محیط زیست

در بخش دیگری از این مراسم، علی سلاجقه رئیس سازمان حفاظت محیط زیست از استقبال و حمایت از توانمندی شرکت‌های دانش‌بنیان گفت و ادامه داد: برای پررنگ‌تر کردن نقش شرکت‌های دانش‎بنیان و خلاق در حوزه محیط زیست‌ آماده هستیم و سرفصل‌های حمایت از این شرکت‌ها در آستانه اجرایی شدن است.

معاون رئیس‌جمهوری، تعامل و همکاری با شرکت‌های دانش بنیان و خلاق را در کمک به توسعه فناوری در کنار حفظ محیط زیست اثربخش دانست و گفت: نقش ویژه‌ای برای شرکت‌های دانش‌بنیان در کمک به حفظ و پایداری محیط زیست قائل هستم و در این سازمان تلاش خود را به کار می‌بندیم در همکاری با معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، نقش این شرکت‌ها پررنگ‌تر شود.

رییس سازمان محیط زیست با اشاره به این‌که شکاف میان فناوری و محیط زیست به کمک نوآوری‌ شرکت‌های دانش‌بنیان و خلاق از میان برداشته شده است، افزود: شرکت‌های دانش‌بنیان و خلاق، مسئولانه و حمایتگرانه تولیدات خود را سازگار با محیط زیست انجام می‌دهند و با استفاده فناوری‌های دیجیتال و هوشمندسازی هستند، نقشی اثرگذار در حفظ محیط زیست ایفا می‌کنند.

وی با تاکید بر لزوم استاندارد سازی در این حوزه بیان کرد: استانداردسازی در حوزه‌های مختلف موجب بهبود فعالیت شرکت‌ها در شاخص‌های مختلف می‌شود و سازمان محیط زیست یک سازمان حاکمیتی است و لازم است فناوری‌های این حوزه در بخش‌هایی چون پایش و ردیابی، سرشماری و مدیریت پسماند به کار گرفته شود.

دستاورد دانش بنیان ها وخلاق‌ها برای محیط زیست

در این مراسم، همچنین پرویز کرمی دبیر ستاد فناوری‌های نرم و توسعه صنایع خلاق معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری،  از روند توسعه زیست بوم فناوری و نوآوری در ایران و جایگاه این زیست‌بوم گفت و ادامه داد: ایران دارای  بزرگ ترین زیست‌بوم نوآوری و فناوری منطقه است و با توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان و خلاق، ایران توانسته است جایگاه خود را  در شاخص های جهانی نوآوری Gii ارتقا دهد در حالی که در آغاز راه رتبه 120 بود اما با حمایت‌های معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری از زیست بوم نوآوری و فناوری این رتبه به جایگاه 60 ارتقا یافت.

وی با اشاره به نقش شرکت‌های دانش بنیان و خلاق در توسعه اقتصاد دانش‌بنیان در کنار رعایت الزامات زیست‌محیطی اظهار کرد: این شرکت‌ها، با ماهیت خلاقانه و نوآورانه خود نقش درخور توجهی را در ارتقای شاخص‌های اقتصادی و تولید ناخالص ملی ایفا می‌کنند، و در حال حاضر اشتغالزایی مستقیم برای ۳۵۰ هزارنفر وگردش مالی ۱۸۰ هزار میلیاردتومانی دارند. این در حالی است که این مشاغل دوستدار محیط زیست هستند و آسیبی برای آن ندارند و می‌توانند به ارتقای معیارهای زیست‌محیطی نیز کمک کنند.

حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری از طرح‌های کلان زیست‌محیطی

پیمان صالحی معاون نوآوری و تجاری‌سازی فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری نیز در این مراسم از اولویت داشتن طرح کلان ملی فناوری در حوزه محیط زیست گفت و ادامه داد: سلامت، محیط زیست و غذا سه حوزه راهبردی و اولویت‌دار طرح‌های کلان ملی هستند که با استفاده از حمایت‌های معاونت علمی و فناوری، طرح‌های کارآمد و اثربخش در رفع نیازهای کشور مورد حمایت قرار گرفته که تعدادی از این طرح‌ها در این نمایشگاه ارائه شده است.

وی با بیان این‌که در حمایت و بهره‌برداری از طرح‌های کلان ملی فناوری، محیط زیست مورد توجهی قرار گرفته است، ابراز کرد: یک پای این قراردادها طرف بهره‌بردار است و شرکت‌های دانش‌بنیان بخش خصوصی، اجراکننده این طرح‌ها هستند. معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری نیز به عنوان بهره‌بردار، با سازوکارهای مختلفی از این طرح‌ها حمایت می‌کند که بخشی از آن مالی، و بخش دیگری نیز ناظر به بازارسازی، تسهیل‌گری و استانداردسازی است.

رونمایی از 30 دستاورد فناورانه زیست‌محیطی

خانه نوآوری و فناوری ایران در سالن A 37 به عنوان محلی برای نمایش فناوری های ایران ساخت، میزبان 30 دستاورد فناورانه در حوزه محیط زیست بود. از مهم‌ترین این دستاوردها که توسط شرکت‌های دانش‌بنیان به مرحله تولید و تجاری رسیده است، در حوزه‌هایی چون حذف بوی نامطبوع تصفیه‌خانه‌های فاضلاب، تصفیه پساب، پلیمرهای زیست تخریب‌پذیر، امحاء زباله های بیمارستانی، میکروتوربین مولد همزمان برق و حرارت، موتورسیکلت برقی، اتوبوس برقی، موتور سیکلت چهار چرخ، باتری لیتیومی و توربین بادی اشاره کرد.

برخی از این طرح‌ها در قالب طرح‌های کلان ملی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری مورد حمایت مالی قرار گرفته و بهره‌بردار داشته‌ و سایر محصولات نیز در ذیل قانون حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان، راه خود را برای ورود به بازارهای داخلی و بین‌المللی گشوده است.