اقتصاد دانش بنیان

سورنا ستاری معاون علمی و فناوری رییس جمهوری در ادامه سفر دولت مردمی سیزدهم به استان قزوین؛ خط تولید کاتالیست‌های کراکینگ نفت سنگین RFCC و کربن زدای FCC را افتتاح کرد.

معاون علمی و فناوری رییس جمهوری در آیین افتتاح این خط تولیدی در قزوین با بیان این‌که توانمندی در تولیدات ایران‌ساخت و بی نیازی از واردات، با طراحی و اجرای خطوط تولید مبتنی بر نیازهای بومی محقق می شود، ادامه داد: تحقق این طرح فناورانه بیش از یک دهه زمان برد؛ اما خوشبختانه اکنون این کار با بیش از ۷۰درصد بومی سازی به نتیجه رسیده است تا یکی از پیچیده‌ترین و فناورانه‌ترین نیازهای کشور را پاسخ دهد.

ستاری، با اشاره به رفع وابستگی و بی نیازی از واردات با راه اندازی این خط تولید، بیان کرد: ویژگی مهم این خط تولید، ایران ساخت بودن بخش قابل توجهی از آن است که امکان ارتقا، توسعه و تولید محصولات پیشرفته را فراهم می کند.

وی، با بیان این‌که تولید محصولات ایران ساخت با حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان میسر شده است، گفت: همواره به کارآفرینان غبطه می خورم چراکه چراغ خانه تعداد قابل توجهی از هم‌وطنان را روشن می‌کنند.

ستاری، با تاکید بر این‌که معاونت علمی و فناوری از ایجاد زیرساخت‌های تولید محصولات راهبردی و بار نخست حمایت می کند، ادامه داد: امیدوارم همچنان این نوآوری‌ها ادامه داشته باشد، چرا که نوآوری برای تولید محصولات راهبردی و توسعه فناوری‌های جدید، لازمه ای اساسی است.

تامین نیاز کشور به کاتالیست‌های بنزین

دو نوع کاتالیست FCC و RFCC جزء پیچیده ترین و فناورانه‌ ترین کاتالیست های پالایشگاهی به شمار می‌روند و در فرآیند تولید بنزین مورد استفاده قرار می گیرند.

 هزینه و ریسک سرمایه گذاری سنگین، دانش فنی پیشرفته، نیاز به وجود زیرساخت های فناورانه از چالش هایی بود که در مسیر راه اندازی این خط تولید و ساخت قرار داشت اما با  توانمندی این شرکت دانش بنیان و حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، صندوق توسعه ملی مرکز همکاری های تحول و پیشرفت ریاست جمهوری این خط تولید اکنون در قزوین راه‌اندازی شده و به بهره‌برداری رسیده است.

این محصول راهبردی و ایران ساخت، ضمن بی اثر کردن تحریم های آمریکا علیه کشورمان در حوزه دانش فنی و محصول کاتالیست، نیاز پالایشگاه‌ها به واردات را با محصول ایران‌ساخت تامین می‌کند.

 با بهره برداری این خط تولید،  محموله ای از کاتالیست های ایران ساخت به پالایشگاه شازند ارسال شده است تا با رسیدن به میزان مطلوب، در خط تولید بارگذاری شود. این محصول ایران‌ساخت با حمایت  کارگروه تولید بار اول معاونت علمی و با ظرفیت تولید روزانه ۳۰۰ تن کاتالیست، طی قراردادی با پالایشگاه شازند مورد استفاده قرار می‌گیرد.

برای اجرای این پروژه،  ۱۴۰۰ میلیارد تومان  سرمایه گذاری صورت گرفت که حدود ۳۰ میلیون دلار آن به صورت ارزی و باقی آن به صورت ریالی بوده است. ۷۰ درصد زیرساخت ها و تجهیزات و فناوری این کارخانه با دانش فنی بومی، زیرساخت‌ها و تجهیزات ایران ساخت  فعالیت می کند.

مجموعه ۳۰ هکتاری کارخانه صنایع شیمیایی بهداش، زمینه را برای اشتغال ۷۵۰ نفر فراهم ساخته که فضای ۱۹ هکتاری اختصاص یافته به خطوط تولید کاتالیست‌های FCC و RFCC، زمینه را برای  اشتغال ۱۲۰ نفر به صورت مستقیم فراهم می‌کند.

اقتدار و بی‌نیازی از واردات

کاتالیست‌ها در تولید 90 درصد از مواد شیمیایی و 20 درصد از کل تولیدات صنعتی کاربرد دارند. با بهره‌برداری از طرح‌های آینده پالایشگاهی و پتروشیمیایی، سالانه حدود 29هزار تن کاتالیست به ارزش بیش از 690 میلیون دلار در صنعت نفت و گاز کشور، موردنیاز خواهد بود.

در این میان، کاتالیست مورداستفاده در واحدهای بنزین‌سازی  FCCو RFCC دو پالایشگاه آبادان و شازند اراک پراهمیت‌ترین و پرمصرف‌ترین کاتالیست‌های مصرفی کشور هستند. سالانه حدود 10هزار تن از این کاتالیست به ارزش  60میلیون دلار وارد کشور می‌شود که با راه‌اندازی واحد RFCC پالایشگاه‌های تهران و اصفهان، این میزان در سال‌های آینده افزایش می‌یابد.

 تا پیش از راه اندازی این خط تولید، این کاتالیست‌ها از طریق واردات؛ تأمین می‌شد که این خط تولید ضمن بی نیازی کشور به واردات‌، گامی راهبردی در تولید محصولات دانش بنیان در کشور  محسوب می‌شود.

توانمندی در تولید کارتن‌های بسته‌بندی

معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهور در این سفر همچنین از شرکت دانش بنیان دیبا صنعت مروارید باختر بازدید کرد.  تولید کارتن های بسته بندی به صورت سه و پنج لایه،  تجهیزات و محصولات وابسته فعالیت دارد این شرکت توانسته است برای بیش از ۶۰۰ نیروی انسانی اشتغال ایجاد کند.

تولید فرآورده‌های دارویی دارای ثبت اختراع بین المللی

در ادامه حضور در شهرک صنعتی کاسپین، معاون علمی و فناوری رییس جمهوری از خط تولید داروهای دارای ثبت اختراع بین المللی و ملی در حوزه کاهش درد و کاهش فشار شریان ریوی بازدید کرد. این داروها که به صورت فیلم های پراکنده شونده روی سطح پوست قرار می‌گیرد، با غلظت بسیار کم‌تر از نمونه‌های موجود، دارای اثرگذاری بسیار بالاتری نسبت به نمونه‌های مشابه است.

ستاری همچنین از روند تولید محصول ایران‌ساخت کروناسیف که روی ماسک اسپری می‌شود و میزان بازدارندگی ماسک نسبت به ویروس را تا ۲۰برابر افزایش می‌دهد، بازدید کرد. خط تولید کارخانه ساخت داروهای یادشده و آزمایشگاه این مجموعه دانش‌بنیان‌، در ۱۰۰۰متر مربع راه اندازی شده و زمینه را برای اشتغال ۵ نفر و همکاری ۵ متخصص عضو هیئت علمی دانشگاه فراهم کرده است.

خودکفایی در تولید تسمه‌های صنعتی و خودرویی

 معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهور همچنین از شرکت لیان تولید کننده انواع تسمه‌های صنعتی، کشاورزی، خودرویی  و خاص بازدید کرد.  این شرکت فناور در‌ حال‌ حاضر ۲۵۰ نیروی انسانی را مشغول فعالیت کرده است و با راه اندازی خط تولید انواع تسمه های ایران ساخت به قطب صنعتی این محصول در کشور و منطقه تبدیل خواهد شد. شرکت لیان به طور میانگین ۱۵۰۰ تسمه در سال تولید می کند که بخش قابل توجهی از نیاز بازار کشور را پوشش می‌دهد.

 نیاز بازار در حدود ۲۰هزار نوع تسمه است که عمدتا مصرف عمومی دارند که این شرکت از توانایی تولید تمامی این تسمه‌ها برخوردار است. تا پیش از راه‌اندازی و تولیدات شرکت لیان، نیاز بازار از مسیر واردات تأمین می‌شد که سالیانه بیش از ۲۰ میلیون یورو خروج از ارز را به همراه داشت اما با تامین نیاز بازار،  زمینه برای صرفه جویی ارزی ۱۰ تا ۱۵ میلیون یورویی فراهم شده است.