اقتصاد دانش بنیان

سورنا ستاری معاون علمی و رییس‌جمهوری در این گردهمایی یکی از اولویت‌‌های جدی در تعامل با همسایگان را صادرات محصولات و خدمات شرکت‌های دانش‌بنیان و خلاق دانست و ادامه داد: سازوکار صادرات این نوع محصولات با سایر محصولات صادراتی تفاوت دارد و از پیچیدگی‌های خاص خود برخوردار است که بر همین اساس، ساختارها، حمایت‌ها و برنامه‌های صادراتی را برای عرضه و بازارسازی بین‌المللی محصولات و خدمات ایران‌ساخت تعریف کردیم.

وی با تأکید بر این که شناخت ادبیات و فرهنگ صادرات محصولات دانش‌بنیان و خلاق ایران‌ساخت، نیازمند آموزش و راهبری است افزود: بر همین اساس، کریدور توسعه صادرات و تبادل فناوری با هدف توسعه بازار صادراتی محصولات شرکت‌های دانش‌بنیان با ارائه آموزش‌ها، حمایت‌های مالی، بازارسازی، حمایت از ثبت پتنت و حضور شرکت‌های دانش‌بنیان در رویدادها و نمایشگاه‌های بین‌المللی، افزایش توانمندی صادراتی شرکت‌ها را دنبال می‌کند.

ستاری ادامه داد: خوشبختانه با زیرساخت‌های ایجاد شده، شرکت‌های دانش‌بنیان به مرور در حال ورود به بازارهای بین‌المللی و عرصه صادرات هستند. پیش‌بینی می‌شود که صادرات محصولات دانش‌بنیان به غیر از حوزه فناوری اطلاعات و کسب و کارهای دیجیتال، به بیش از 700 میلیون دلار برسد؛ این در حالی است که شرکت‌های خلاق حوزه دیجیتال، از جمله نرم‌افزارها، اپلیکشین، بازی و انیمیشن اکنون میلیون‌ها دلار ارزش افزوده خلق کرده‌اند که میزانی قابل توجه است.

معاون علمی و فناوری رییس‌جمهوری از ایجاد خانه‌‌های نوآوری و فناوری ایران در سایر کشورها به عنوان پایگاهی برای معرفی و بازارسازی محصولات دانش‌بنیان و خلاق ایران‌ساخت گفت و ادامه داد: خانه‌های فناوری‌ و نوآوری مهملی برای معرفی محصولات ایران‌‌ساخت، ایجاد بازار صادراتی و تحریک تقاضا هستند، ضمن آن‌که با رویدادهایی مانند استارتاپ‌کمپ و برنامه‌های حمایتی تیم‌سازی، ترغیب، تشویق و فرهنگ‌سازی را نسبت به محصولات دانش‌بنیان و خلاق ایران‌ساخت دنبال می‌کنند.

وی با تاکید بر این‌که شناخت کشورهای همسایه از ایران می‌باید نوآورانه و فناورانه باشد، ادامه داد: ایران با توانمندی‌های فناورانه خارق‌العاده‌ای که دارد، باید به عنوان کشوری فناور و نوآور در نگاه کشورهای همسایه و سایر کشورها شناخته شود؛ این خانه‌های نوآوری و فناوری با حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و توسط بخش خصوصی راه‌اندازی می‌شود تا تصویر فناورانه و نوآورانه ایران را به جوامع سایر کشورها معرفی کند.

ستاری از راه‌اندازی خانه‌های فناوری و نوآوری از جمله سوریه، عراق، ارمنستان و سایر کشورها گفت و افزود: بیان کرد: علاوه بر این خانه‌ها، کارگزاران بین‌المللی در حوزه تبادل فناوری در سراسر کشورها فعال هستند و توانمندی فناورانه ایران را به بازارهای بین‌المللی می‌رسانند.

جذب و ماندگارسازی نخبگان ایرانی و غیر ایرانی

رئیس بنیاد ملی نخبگان با بیان این‌که در حوزه مهاجرت و جذب نخبگان غیر ایرانی برنامه‌ریزی‌های راهبردی صورت گرفته است افزود: امکانات بسیار خوبی برای بازگشت نخبگان فراهم شده است و در قالب این برنامه که توسط مرکز تعاملات بین‌المللی علم و فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری دنبال می‌شود، بیش از 2300 نفر از نخبگان به کشور بازگشته‌ اند و عمدتاً در کسب‌وکارهای دانش‌بنیان و خلاق مشغول فعالیت هستند.

وی با اشاره به نقش آفرینی این افراد در برترین شرکت‌های فعال کشور در حوزه تجهیزات پیشرفته و خدمات گفت: افراد زیادی به دست همین افراد جذب و به مرکزی برای جذب سایر نخبگان تبدیل شده‌اند.

زیست‌بوم نوآوری و تعامل فناورانه با منطقه

معاون علمی و فناوری رییس‌جمهوری با اشاره به این که ایران یکی از برترین‌ زیست‌بوم‌های فناوری منطقه را دارد که می‌تواند زمینه خوبی برای توسعه صادرات باشد، ادامه داد: برای این که ظرفیت علمی و فناوری کشور به عمل برسد، توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان را در دستور کار قرار داده ایم. در حال حاضر شرکت‌های دانش‌بنیان در بازارهای سرمایه و بورس نیز حضور دارند و نقش قابل توجهی را در توسعه اقتصاد کشور ایفا می‌کنند.

ستاری با بیان این‌که در زیست بوم جدید که مبتنی بر فناوری و نوآوری است، دانشگاه‌ها محلی برای زایش نوآوری و کسب‌وکارهای خلاق هستند، ادامه داد: در این فرهنگ جدید، دانشگاه‌ها زمینه ساز توسعه فناوری ها می شوند. به طور مثال ناحیه نوآوری شریف با بیش از ۶۰۰ شرکت دانش بنیان و تعداد قابل توجهی استارتاپ، نمونه ای موفق از این زیست‌بوم است که حداقل ۴۵۰ شرکت از این میان، ظرفیت صادراتی دارد.

وی افزود: این شرکت‌ها اکنون سهمی 3تا4 درصدی را در تولید ناخالص ملی کشور ایفا می‌کنند و ضمن ایجاد بیش‌ از 700هزار شغل مستقیم، زمینه‌ساز ایجاد هزاران شغل به صورت غیر مستیم، رفع نیازهای راهبردی کشور و خلق ارزش افزوده شده‌اند.

در این نشست که با حضور بیش از 20 تن از روسای نمایندگی های ایران در کشور های همسایه برگزار شد، دیدگاه‌ها و راه‌کارهای افزایش ظرفیت محصولات و خدمات صادراتی در حوزه فناوری مورد بررسی قرار گرفت و نمایندگان در این حوزه با معاون علمی و فناوری رییس‌جمهوری گفت‌وگو کردند. همچنین مقرر شد برای افزایش تعامل‌های فناورانه و دانش‌بنیان نشست‌های مشترک و در قالب کارگروه‌های تخصصی دنبال شود.