اقتصاد دانش بنیان

در نخستین نشست کارگروه آموزش و یادگیری سند ملی توسعه فناوری‌های فرهنگی و نرم، ضمن بررسی چالش های حوزه اموزش ویادگیری درکشور و نقش نهادهای بخش خصوصی در کنار نهادها و سازمانهای حاکمیتی ،زمینه‌های چگونگی ایجاد و راه اندازی یک زیست‌بوم نواوری در حوزه یادگیری و آموزش به کمک خانه‌های خلاق و نوآوری و شرکت‌های خلاق، ودانش بنیان به طوری که زمینه پرورش نیروی انسانی خلاق وتوانمند آینده را به بهترین شکل وبا بهره گیری از نواوری ها وفناوری های روز امد مدیریت کند مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

نقش کلیدی خانه‌های خلاق و نوآوری، در ارتقای زیست‌بوم آموزش و یادگیری

پرویز کرمی رئیس ستاد اجرایی‌سازی سند ملی توسعه فناوری‌های فرهنگی و نرم، با تأکید بر نقش راهبردی خانه‌های خلاق و نوآوری، شرکت‌های خلاق و دانش‌بنیان در تسهیل دسترس‌پذیری، ایجاد عدالت آموزشی و ارتقای نظام آموزش و یادگیری عنوان کرد: زیست‌بوم خلاق که با تدوین، تصویب و ابلاغ این سند، مسیر پیش روی خود را روشن‌تر و هموارتر از پیش می‌بیند، می‌تواند با کاربست ظرفیت‌های بالقوه خود و بر اساس یک راهبرد، نقشی اساسی و مهم در تحول آموزش و یادگیری کشور ایفا کند. امروزه در دنیا از ابزارها وتکنیک های نوین آموزشی که به دست همین شرکت‌های دانش بنیان و خلاق طراحی و توسعه یافته است، برای ساخت آینده خود بهره می‌برند و نه تنها در فناوری‌های فرهنگی و نرم که در فناوری‌های سخت و پیشرفته نیز به مدد نیروی انسانی تربیت شده و دانش آموخته، به پیشرفت‌های قابل توجهی رسیده‌اند. حرکت این قطار آغاز شده است و ما نیز در مسیر توسعه صنایع خلاق، نباید تعلل کنیم.

رئیس مرکز و دبیر ستاد فناوری‌های نرم و توسعه صنایع خلاق، ظرفیت خانه‌های خلاق و نوآوری، شرکت‌های خلاق و دانش‌بنیان، علاوه بر ارائه محصولات ایران‌ساخت در حوزه ارائه خدمات تکنیک های تدریس واموزش درکنار نرم افزار وسخت افزارهای روزامد و بکارگیری نواوری وفناوری های نو در تولید محتوا های اموزش ویادگیری  که جای بسیاری برای اشتغال آفرینی و خلق ارزش افزوده دارد. بنابراین، می‌باید با شناخت و اولویت‌بندی محورهای یادشده در سند ملی توسعه فناوری‌های فرهنگی و نرم که ناظر بر به کارگیری ظرفیت زیست‌بوم خلاق در امر آموزش، تربیت و یادگیری است، راه برای تحقق ایجاد تحول آموزشی به کمک این زیست‌بوم هموار شود.

کرمی با اشاره به ایجاد شرکت‌های دانش بنیان وخلاق توانمند در حوزه آموزش و یادگیری در کنار توسعه همکاری‌ها برای ایجاد خانه‌های خلاق و نوآوری تخصصی این حوزه گفت: ستاد فناوری‌های نرم و توسعه صنایع خلاق معاونت علمی و فناوری، با پیگیری‌ها، برنامه‌ریزی‌ها و اقداماتی که در سال‌های اخیر انجام داده است، توانسته بستر لازم را برای حضور و نقش آفرینی خانه‌های خلاق و نوآوری و شرکت‌های خلاق و دانش‌بنیان در حوزه آموزش و یادگیری ایجاد کند که در همین راستا نیز ذیل تعامل معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با وزارت آموزش و پرورش، سازمان فنی وحرف ای در کنار دانشگاهها گام‌هایی را برای این منظور برداشته است تا ظرفیت های موجود در تولید محتوا، محصولات و خدمات حوزه آموزش و یادگیری، به طرف تقاضا برسد.

شناخت اولویت‌ها و نقش آفرینان اثرگذار

با توجه به این که یادگیری مؤثر صرفاً به کودکان و جوانان محدود نمی‌شود و بزرگسالان نیز به طور فزاینده‌ای به دلیل تغییر شغل و ارتباط بین فرزندان، اولیا و مربیان، نیاز به تجدید دانش و کسب مهارت‌های جدید دارند، نقش آموزش و یادگیری در ارتقای جامعه به کمک توسعه فناوری‌های آموزشی، در شمار اولویت‌های ستاد فناوری‌های نرم و توسعه صنایع خلاق قرار دارد.

بر همین اساس، در نشست کارگروه یادگیری سند ملی توسعه فناوری‌های فرهنگی و نرم مطرح شد که فناوری و نوآوری و فناوری آموزشی می‌تواند به عنوان روشی مناسب برای حل مشکلات و دغدغه‌های آموزشی شامل انگیزه، نظم و انضباط، عدالت آموزشی، شوق آموختن، مهارت‌آموزی، استعدادیابی، مهارت‌های اساسی و تفکر انتقادی تلقی شود.

برای دسترسی به این هدف ابتدا مشکل شناسایی می‌شود، سپس تجزیه و تحلیل عوامل مسئله انجام شده و در انتها راه‌حل‌های ممکن برای حل مسئله ارائه می‌شود. در این نشست نقش بخش خصوصی، حاکمیت و رسانه برای توسعه این تفکر و ایجاد مسیری برای پیاده‌سازی موضوعات یادگیری، فرهنگی و آموزشی مبتنی بر نوآوری و فناوری آینده‌ای بهتر بررسی شد.

در نشست کارگروه یادگیری و آموزش سند ملی توسعه فناوری های فرهنگی و نرم، نقش و ظرفیت‌های سازمان‌ها، نهادهای ذی‌ربط و وزارتخانه‌ها متناسب با مأموریت‌ها و ماهیت هریک از دستگاه‌ها، مورد بررسی قرار گرفت همچنین نقش و جایگاه وزارت آموزش و پرورش، سازمان‌های فنی و حرفه‌ای، بهزیستی، تبلیغات اسلامی، سازمان صدا و سیما، خانه‌های خلاق و نوآوری، فعالان حوزه آموزش، خیرین و سازمان‌های مردم نهاد نیز مورد توجه و بررسی قرار گرفت.

ارائه پیشنهادها

در این نشست، با هدف چابک کردن ساختار آموزش و یادگیری و افزایش شوق آموختن در فراگیران پیشنهادهایی گوناگونی مطرح شد که از مهم‌ترین این پیشنهادات می‌توان به برگزاری جلسات منظم و مشخص با دستگاه‌های مختلف برای استخراج نیازها، برگزاری نشست‌های تخصصی با خانه‌های خلاق و استخراج ظرفیت های این‌خانه‌ها و سایر شرکت‌های خلاق و دانش‌بنیان فعال در این حوزه، فراخوان شناسایی محصولات و خدمات فناورانه و نوآورانه در حوزه آموزش به کمک شرکت‌های خلاق اشاره کرد.

همچنین ایجاد مدل های آموزشی یاددهی – یادگیری با هدف افزایش مهارت های نرم،  تدوین مدل‌های استانداردهای محصولات و خدمات آموزشی، تسهیل فرآیندهای توسعه شرکت های خلاق،  استفاده از ظرفیت‌های موجود برای ایجاد خانه‌های خلاق و توجه به نقش آموزگاران در توسعه فعالیت های نرم و فرهنگی مطرح شد.

ضرورت شناخت شاخص‌های اولویت‌دار و زمینه‌سازی برای هم افزایی

در پایان این نشست، بر اساس جمع‌بندی‌های صورت گرفته موضوعاتی چون تعیین شاخص های نوآوری در ارزیابی محصولات و خدمات و فراگیران، مدرسان و مراکز آموزشی، تدوین فرآیند تولید محتوای آموزشی، ایجاد مدل توسعه مهارت افزایی فراگیران بر اساس نیاز جامعه، برگزاری رویدادهای تخصصی در حوزه نوآوری و فناوری آموزشی با هدف بازارسازی و رفع نیاز سازمان ها و استفاده از مراکز فنی و حرفه ای و پژوهش سراها به خانه های یخلاق و نوآوری و ایجاد شبکه ایده تا محصول در دستور کار قرار گرفت.

شایسته یادآوری است، کارگروه آموزش و یادگیری سند ملی توسعه فناوری های فرهنگی و نرم با هدف ایجاد نگرشی نوآورانه و آینده نگارانه با شناختی نیازهاى روز جامعه در عرصه آموزش و پژوهش تا تولید، توزیع، بازار شکل گرفته است.

همچنین تقویت هم‌افزایى، هم تکاملى، شبکه‌سازى، همکارى و هماهنگى و تعامل در سطوح مختلف ملى درون شاخه‌ها و بین شاخه‌هاى در آموزش، توجه به ظرفیت‌ها، قابلیت‌ها و توانمندى‌هاى فرهنگى، دانشى، فناورانه و صنعتى کشور از دیگر اهداف این کارگروه تخصصی به شمار می‌رود.

اتخاذ رویکرد درونزا و برون‌نگر در توسعه فناوری‌هاى فرهنگى و نرم، افزایش بهره‌ورى و توسعه نظام فرهنگى، اجتماعى و اقتصادى مبتنى بر فناوری‌هاى نرم،  تأکید حداکثرى بر مشارکت مردمى به ویژه نسل جوان از دیگر اولویت‌های این کارگروه به شمار می‌رود.