اقتصاد دانش بنیان

به گزارش مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، کسب و کارهای الکترونیکی (e- business) شکل جدیدی از کسب و کارها هستند که در دنیای پرپیچ و تاب کنونی اقتصاد، رونق و توفیق زیادی یافته‌اند و در کشور ما نیز توجه‌ها به این حوزه مدتی است که جلب شده است. کسب و کارهای اینترنتی بخشی از کسب و کارهای الکترونیکی هستند که با ویژگی‌هایی چون بهره بردن از مواد اولیه ارزان، نیاز بیش‌تر فکر افزار تا سخت‌افزار، دانش‌بنیان بودن و بستر مناسب بهره‌مندی از نوآوری، می‌توانند زمینه ارزآوری، ایجاد اشتغال، ایجاد ارزش افزوده بالا و ثروت‌افزایی، کاهش اتکای ملی به منابع زیرزمینی را به همراه داشته باشند.

ای-بیزنس کجای اقتصاد است؟
در ایران ما کسب و کارهای اینترنتی را به دو دسته تقسیم میکنیم؛ کسب و کارهای دوزیست و تک زیست. کسب و کارهای اینترنتی تک زیست کسب و کارهایی هستند که صفر تا صد فرایند آن کسب و کار در اینترنت انجام می‌شود مانند یک وب سایت ارائه دهنده خدمات آنلاین پرداخت، و یا حتی یک وب سایت ساده که مقالات اینترنتی را به فروش میگذارد، اغلب این کسب وکارها مواد اولیه ندارند و فقط در بستر فناوری اطلاعات ارائه میشوند و نیاز به انبارداری و حمل و نقل و ... ندارند، مانند همین وب سایت آپارات. 
از سوی دیگر کسب و کارهای دوزیست فقط بخشی از آنها در بستر اینترنت صورت میگیرد که هزینه های سنگین تری برای راه اندازی نیازدارند مانند اغلب فروشگاه های اینترنتی که فرایند انبارداری و ارسال محصول و حمل و نقل را هم شامل می شوند. کسب و کارهای اینترنتی دوزیست به کمک کسب و کارهای صنعتی و سنتی می‌آیند. به عنوان مثال یک کارخانه‌ی تولیدکننده محصولات، کانال های توزیع خود را  به کمک یک کسب و کار الکترونیکی توسعه داده و بدین ترتیب توسعه و ارتقای توانمندی خود را رقم بزند. اگرچه اغلب شرکت‌های دانش‌بنیان فعلی، سخت افزاری‌تر هستند اما در آینده‌ای نه چندان دور کسب و کارهای الکترونیک نیز به دلیل ویژگی های یاد شده، می‌توانند دانش بنیان شناخته شوند.
برنامه ویدئوی اینترنتی «کلید» که با حمایت ستاد توسعه فرهنگ علم، فناوری و اقتصاد دانش بنیان معاونت علمی در اینترنت منتشر می‌شود و خود از قالب های جدید برنامه‌های تعامل با مخاطب به شمار می‌رود، به مرور و آشنایی مخاطبان با این کسب و کارهای نوظهور می پردازد.
محمدصادق مالکی تهیه کننده برنامه اینترنتی کلید، با اشاره به تلاش سازندگان این برنامه اینترنتی برای کمک به ترویج، فرهنگسازی و توسعه اقتصاد دانش‌بنیان کشور با پوشش و حمایت چندجانبه از فعالان حوزه کسب و کارهای اینترنتی، افزود: در حقیقت برنامه کلید یکی از محصولات کنسرسیوم کسب و کارهای اینترنتی محسوب می‌شود و در راستای اهداف این جمع مبنی بر راه‌اندازی و ترویج کسب وکارهای این‌چنینی تولید شده است.
مالکی، افزود: ایده این کار از سال 1392 و بر مبنای دغدغه‌هایی چون کاهش نرخ بیکاری، ترویج و فرهنگسازی کسب و کارهای اینترنتی و آشنایی جوانان با کسب و کارهای مبتنی برخلاقیتشان که بتوانند از طریق آن‌ها نیز امرار معاش کنند و بیش از دیگر کسب و کارها درآمد داشته باشند، در دانشکده کارآفرینی دانشگاه تهران شکل گرفت.
مالکی توجه به اولویت‌ها و مؤلفه‌های اقتصاد دانش بنیان را از سرفصل‌ها و نکات مورد توجه سازندگان کلید دانست و افزود: تقویت و توسعه کسب و کار، کاهش وابستگی به ذخایر زیرزمینی، اصلاح الگوی مصرف و پرهیز از اسراف، حمایت از تولید ملی، استفاده از حداکثر ظرفیت‌ها، تقویت روح خودباوری و خود اتکایی و در نهایت توجه به اقتصاد دانش بنیان، که از مولفه‌های اقتصاد مقاومتی هستند، هریک به نوعی در ساخت این برنامه مورد توجه جدی سازندگان قرار گرفته است.
این فعال حوزه کسب و کارهای اینترنتی، آشنایی جوانان با نمونه‌های موفق این عرصه را از ویژگی‌های برنامه کلید برشمرد و گفت: مهمانانی که در این برنامه حضور می‌یابند، تلاش‌ها و اقدامات خود برای ایجاد یک کسب و کار اینترنتی را با مخاطبان در میان می‌گذارند، از چالش‌ها و تجربه‌های ویژه خود سخن می‌گویند که آشنایی مخاطبان با دشواری‌ها، پستی‌ها و بلندی‌های این مسیر از زیان یک کارآفرین اینترنتی موفق، می‌تواند موجب ایجاد اشتیاق و انگیزه و نیز تقویت روحیه خودباوری آنان شود.
وی افزود: آشنایی با توانمندی یک کسب و کار این‌چنینی در صادرات، کمک به ارزآوری و کاهش تکیه به ذخایر زیرزمینی می‌کند، ضمن ارائه مباحث آموزشی و تجربیات ارزنده فعالان این عرصه، می‌تواند ارتقای تولید ملی و توسعه اقتصادی را با استفاده از این ابزار نوین به دنبال داشته باشد.
مالکی از دانش‌بنیان بودن این کسب و کارها سخن گفت و افزود: هریک از این کسب و کارها فی نفسه دانش‌بنیان هستند و اکثر شرکت‌های فعال این حوزه، می‌توانند دانش‌بنیان شناخته شوند تا در پیشرفت و توسعه کشور بر مبنای اقتصاد دانش‌بنیان نقش خود را ایفا کنند.
سازنده برنامه کلید، با اشاره به تولید 17 قسمت از برنامه کلید و پخش 14 قسمت از آن در فضای مجازی تا کنون، از استقبال روبه رشد و روند صعودی افزایش مخاطبان آن خبر داد و افزود:  استقبال بسیار خوب از برنامه کلید در حالی است که شماره صفر این برنامه تاکنون دو هزار بازدیدکننده داشته، اما استقبال از برنامه اخیر کلید تا کنون به بیش از 30 هزار بازدیدکننده رسیده است و کسب این استقبال در کم‌تر از 15 هفته نشان می‌دهد این برنامه در جلب  نظر مخاطبان در مسیری صحیحی قرار دارد.
مالکی در پایان با اشاره به حمایت شرکت صبا ایده و آپارات برای ساخت و انتشار برنامه کلید، به حمایت ستاد توسعه فرهنگ علم، فناوری و اقتصاد دانش بنیان معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری از این دست فعالیت‌ها اشاره کرد و افزود: برای نخستین بار بود که یک نهاد دولتی، با حمایت خود ، ایجادکننده انگیزه و حمایت کننده و مشوق این برنامه شد. ابتدا این‌که استقبال از سوی این ستاد صورت گرفته است قابل باور نبود اما با حمایت‌های ستاد توسعه فرهنگ علم، فناوری و اقتصاد داشن بنیان معاونت علمی، انگیزه ما برای ادامه این برنامه افزایش یافت.
/پایان پیام/24