اقتصاد دانش بنیان

معاون علمی و فناوری رییس جمهوری اسلامی ایران در بیستمین نشست کمیسیون علم و فناوری برای توسعه سازمان ملل گفت: سهم نفت را در اقتصاد، طی سالهای اخیر به شدت کاهش داده ایم و آن را به حدود 20درصد رسانده ایم که در مقایسه با کشورهای صاحب منابع سهم بسیار مناسبی است.

به گزارش مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، در سومین روز از بیستمین نشست کمیسیون علم و فناوری برای توسعه (CSTD) سازمان ملل در ژنو که با حضور نمایندگان کشورهای مختلف و مقامات عالی رتبه و وزرای علوم و فناوری و آموزش عالی چندین کشور برگزار شد و همزمان با رونمایی از گزارش مرور سیاست های علم، فناوری و نوآوری ایران، سورنا ستاری معاون علمی و فناوری رییس جمهوری اسلامی به عنوان یکی از اعضای اصلی پانل، سخنرانی کرد.

وی در این نشست، به اهمیت تبادل دانش و تجربیات سیاست گذاری علم و فناوری و نوآوری در سطح بین المللی اشاره کرد و تدوین و به اشتراک گذاری این تجربیات را گامی مهم برای یادگیری متقابل در عرصه بین المللی دانست.

ستاری با اشاره به اینکه ایران دو بار از سال 2005 تا کنون اقدام به تدوین چنین سندی با همکاری UNCTAD کرده است، آن را تجربه ای با ارزش در همکاری با این نهاد بین المللی بیان کرد.

به گفته معاون علمی و فناوری رییس جمهوری اسلامی ایران؛ شروع تدوین این سند در اگوست 2015 بوده و بعد از 18 ماه تلاش تیم های تحقیقاتی UNCTAD و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در دسامبر 2016 گزارش منتشر شد و دربرگیرنده ارزیابی و تحلیلی از شاخص های عملکرد و تکامل نظام ملی نوآوری ایران و تحلیلی از دو بخش زیست فناوری و نفت و گاز است.

رشد شاخص های عملکردی علم، فناوری و نوآوری ایران

وی سپس به رشد شاخص های عملکردی علم، فناوری و نوآوری ایران در فاصله سالهای 2005 تا 2016 اشاره کرد و گفت: رشد رتبه علمی ایران از 34 به 16 و رشد ورود به دانشگاه ها از 2.4 میلیون دانشجو به 4.8 میلیون که ایران را جزو 5 کشور اول دنیا در این حوزه قرار می دهد. فناوری های نوظهور مانند نانو، زیست فناوری، انرژی های تجدید پذیر و نو، علوم شناختی، سلول های بنیادی به طور گسترده ای رشد کرده اند.

ستاری همچنین با بیان اینکه حمایت از شرکت های دانش بنیان منجر به شکل گیری و رشد حدود 3000 شرکت دانش بنیان از سال 2010 به بعد شده است، ادامه داد: این شرکت ها حدود 9.1 میلیارد دلار در سال تولید ثروت می کنند. ایجاد و توسعه صندوق نوآوری و شکوفایی در این سالها و حمایت از بیش از 1800 پروژه دانش بنیان در این سالها از اقدامات مهم دیگر است.

معاون علمی و فناوری رییس جمهوری در ادامه با اشاره به اینکه افزایش صادرات محصولات با فناوری متوسط و بالا از 1.5 میلیارد دلار به 12.1 میلیارد دلار از دیگر دستاوردها بوده است، ابراز کرد: شکل گیری و توسعه اکوسیستم نوآوری شامل صندوق های سرمایه گذاری خطر پذیر و شتاب دهنده ها و پارکها و مراکز رشد نقش مهمی در شکل گیری این دستاوردها داشته است.

به دنبال گذار از اقتصاد نفتی به اقتصاد دانش بنیان

وی ضمن اشاره به اینکه ما به دنبال گذار از اقتصاد نفتی به اقتصاد دانش بنیان هستیم، افزود: سهم نفت را در اقتصاد در سالهای اخیر به شدت کاهش داده ایم و آن را به حدود 20درصد رسانده ایم که در مقایسه با کشورهای صاحب منابع سهم بسیار مناسبی است.

ستاری در ادامه سخنان خود، به موج های توسعه علم و فناوری و نوآوری در ایران اشاره کرد و موج سوم که دربرگیرنده تلاش های سیاست گذاری نوآوری در کشور است را بسیار مهم دانست و آن را شکل دهنده اکوسیستم نوآوری کشور و ایجاد اشتغال و تولید ثروت دانش بنیان در کشور بیان کرد.

معاون علمی و فناوری رییس جمهوری ادامه داد: بعد از توافق ایران و کشورهای 5+1 ایران همکاری های علمی و فناوری خود را با دنیا گسترش داده و تلاش بیشتری برای جذب دانش بین المللی در قراردادهای همکاری خود داشته است، و برای این منظور از مکانیزمی به نام پیوست فناوری استفاده کرده است تا امکان جذب و انتشار فناوری و استفاده از ظرفیت ها و توانمندی های داخلی در قراردادهای بین المللی حاصل شود.

وی با اشاره به پیشنهادات ارایه شده در این گزارش، مفید بودن آنها را در فرآیند سیاست گذاری کشور مورد توجه قرار داد و گفت: افزایش هماهنگی میان بازیگران علم و فناوری و نوآوری؛ افزایش یکپارچگی میان سیاست های اقتصادی و صنعتی و STI؛ افزایش مشارکت بخش خصوصی در فعالیت های R&D و نوآورانه و بهبود نظام ارزیابی سیاستی را از پیشنهادات مهم دانسته است.

ایجاد تقاضا و حمایت از بازارسازی محصولات ایرانی

معاون علمی و فناوری رییس جمهوری با بیان اینکه در سالهای اخیر با توجه به سیاست اقتصاد مقاومتی در کشور که اقتصادی درونزا و برون نگر است افزود: برنامه هایی مهم برای حمایت از محصولات ساخت داخل (ساخت ایران) و توجه به صادرات محصولات با برند ایرانی شده است. برای این منظور ایجاد تقاضا و حمایت از بازارسازی برای محصولات ایرانی و تقویت طرف تقاضا مورد توجه بوده است.

ستاری همچنین بیان کرد: مجموعه ای از زیرساخت ها و برنامه ها به ویژه در مجموعه معاونت علمی و فناوری ایران منجر به توسعه اکوسیستم نوآوری شده و می تواند در آینده زمینه توسعه فناوری ها ی نوظهور و اشتغال دانش بنیان را فراهم کند.

براساس این گزارش، در سفر معاون علمی و فناوری رییس جمهوری اسلامی ایران به سوئیس، در "بیستمین اجلاس سالانه کمیسیون علم و فناوری برای توسعه سازمان ملل" شرکت کرد که در آن با حضور نمایندگان 45 کشور عضو این کمیسیون، گزارش سیاست های علم، فناوری و نوآوری ایران ارائه و رونمایی شد. این گزارش تاثیر بسیار خوبی در سطح بین المللی در ارائه تصویر مثبتی از دستاوردهای جمهوری اسلامی ایران در حوزه علم و فناوری خواهد داشت.

محسن نذیری اصل سفیر جمهوری اسلامی ایران در ژنو، مهدی الیاسی معاون سیاستگذاری و ارزیابی راهبردی، علی مرتضی بیرنگ معاون امور بین الملل و تبادل فناوری و پرویز کرمی مشاور معاون علمی و فناوری رییس جمهوری و دبیر ستاد توسعه فرهنگ علم، فناوری و اقتصاد دانش بنیان، در این نشست حضور داشتند.

ملاقات با اساتید و متخصصان ایرانی مقیم سوییس و جلسه‌ای با مدیران و اساتید دانشگاه "ای پی اف ال" از دیگر برنامه های این سفر است. همچنین امضای تفاهمنامه همکاری آزمایشگاه LSRO در دانشگاه پلی تکنیک فدرال لوزان و بیمارستان ژنو با شرکت نوآوران رباتیک و پزشکی سینا در حوزه جراحی رباتیک در برنامه های این سفر بوده است. روز گذشته نیز ستاری و هیئت همراه از پروژه "سرن"  به عنوان بزرگ‌ترین آزمایشگاه فیزیک ذره ای جهان در ژنو بازدید کردند.