اقتصاد دانش بنیان

سورنا ستاری معاون علمی و فناوری رییس جمهوری در دیدار ابراهیم عبدالرحمانف وزیر توسعه نوآوری و تشاباو معاون وزیر سرمایه‌گذاری و تجارت خارجی ازبکستان، درباره راه‌های توسعه همکاری و تعریف پروژه‌های مشترک فناورانه میان دو کشور گفت و گو کرد.

ستاری با اشاره به اینکه ایجاد پل ارتباطی میان فعالان فناور کشورها، وظیفه‌ای دولتی است، بیان کرد: این تبادلات و ارتباطات بین‌المللی میان کشورها زمینه ساز توسعه کشورها و افزایش روابط میان آنها فارغ از نگاه های سیاسی است. دولت ها باید پل ارتباطی میان دانشجویان، اساتید و شرکت‌های فعال کشورها با یکدیگر باشند.

معاون علمی و فناوری رییس جمهوری، توسعه را مفهومی فرهنگی دانست و تاکید کرد: برای تحقق توسعه در کشورها باید به جای ساختن کارخانه و تامین سخت افزارها به دنبال ایجاد فرهنگ آن در کشور باشیم. این کار خود به توسعه زیرساختی و سخت افزاری منجر خواهد شد. برای توسعه اقتصاد دانش بنیان نیازمند ایجاد زیست بوم فناوری و نوآوری مرتبط با آن هستیم.

ستاری افزود: در این زیست بوم وظایف به شکل تفکیک شده و مشخص به بازیگران سپرده شده است. این زیست بوم بدون همکاری همه نهادهای موثر در آن، کارایی ندارد و اثربخش نخواهد بود. به طور مثال دانشگاه ها در این زیست بوم نقش تربیت و تامین نیروی انسانی را دارند اما به تنهایی نمی توانند کاری انجام دهند و باید به نهادهای مرتبط متصل شوند. هیچ گاه نباید از دانشگاه انتظار تجاری سازی داشت.

رییس بنیاد ملی نخبگان با بیان اینکه ماهیت پول دولتی با پژوهش و آموزش سنخیتی ندارد، بیان کرد: باید برای توسعه این دو مفهوم از سرمایه گذاری بخش خصوصی بهره بگیریم. مفاهیم مرتبط با نوآوری تنها با مشارکت بخش خصوصی توسعه خواهد یافت. ما هم در تلاشیم تا در زیست بوم فناوری و نوآوری نقش بخش خصوصی را افزایش دهیم. در حال حاضر نیز نسبت سرمایه بخش خصوصی به دولتی در بزرگ ترین پارک فناوری ایران(پردیس) 25 به 1 است و نقش دولت در این زمینه را به کم ترین میزان ممکن رسانده‌ایم.

ستاری در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به ایجاد کارخانه های نوآوری در ایران و نقش آنها در تامین زیرساخت های توسعه در کشور، گفت: این مراکز هم از بدنه پارک های فناوری اما با پول و سرمایه بخش خصوصی شکل گرفته اند. کارخانجات نوآوری نمونه موفقی از تلاش ها برای توسعه علمی ایران هستند.

معاون علمی و فناوری رییس جمهوری افزود: زیست بوم فناوری و نوآوری ایران مبتنی بر اقلیم و خصوصیات منحصر به فرد ایران طراحی شده است. ایرانی که با تنوع اقلیمی گسترده ای روبرو است و فرهنگ نوآوری و کارآفرینی آن هم کاملا بومی و بر مبنای نیازهای داخلی تعریف شده است. ازبکستان هم برای تحول علمی خود نیازمند ایجاد زیست‌بومی برآمده از نیازها و توانمندی های علمی و دانشی و بومی کشورش است.

رییس ستاد فناوری های نرم و توسعه صنایع خلاق معتقد است که زیست بوم فناوری و نوآوری زمانی به خلق ثروت و ارزش افزوده می رسد و زایشی خواهد بود که مبتنی بر نیازها و توانمندی های داخلی هر کشوری تعریف شود. نوآوری، فناوری و توسعه علمی یک شبه ایجاد نخواهد شد. پیش از هر چیزی باید به این نکته توجه داشت که ایجاد زیست بوم یک حرکت فرهنگی است و مبنای تحولات فرهنگی به ویژه در زمینه کارآفرینی محسوب می شود.

ستاری ادامه داد: ایران کاملا آماده ارائه مدل های بومی و سرمایه گذاری برای توسعه علمی خود به کشور ازبکستان به ویژه در حوزه های اولویت دار این کشور مانند کشاورزی، شورورزی، زیست فناوری، هوش مصنوعی و غیره است. البته باید بگویم صنعت کشاورزی یکی از سخت ترین صنایع برای نفوذ فناوری و نوآوری است و ایران هم با وجود داشتن مراکز پژوهشی زیاد در این حوزه هنوز به موفقیت های بزرگی نرسیده است.

ایران برای انتقال فناوری در حوزه‌های اولویت دار به ازبکستان کمک کند

ابراهیم عبدالرحمانف وزیر توسعه نوآوری ازبکستان هم در این دیدار با اشاره به توسعه محسوس علمی و فناوری ایران طی چند سال اخیر، بیان کرد: ازبکستان علاقه زیادی به استفاده از تجربیات ایران در زمینه ایجاد زیست بوم فناوری و نوآوری در این کشور است به ویژه در حوزه هایی چون کشاورزی، شورورزی، زیست فناوری، هوش مصنوعی.

وی افزود: ما می خواهیم با کمک ایران زیست بوم نوآوری و فناوری در کشورمان ایجاد و زمینه اشتغال را برای جوانانمان فراهم کنیم. تعریف پروژه های مشترک فناورانه میان ایران و ازبکستان به این هدف کمک می کند و ما را در مسیر توسعه قرار خواهد داد.

به گفته عبدالرحمانف، در کشور ازبکستان 4 پارک فناوری ایجاد شده است و برای توسعه این زیست بوم علاقه مند به همکاری با پارک های فناوری و استفاده از تجربیات ایران هستیم. یکی از مهم ترین اولویت های ما بهره گرفتن از تجربه ایران در زمینه کاشت محصولات کشاورزی در زمین های شور است. ما می دانیم که ایران در این زمینه تجربیات و پروژه های موفقی دارد.

وزیر توسعه نوآوری ازبکستان همچنین بیان کرد: امیدواریم این سفر آغار همکاری های بلندمدت و تعریف پروژه های مشترک میان دو کشور باشد. ما نیازهای فناورانه‌ای در زمینه زیست فناوری، کشاورزی، هوش مصنوعی، مقابله با خشکسالی و غیره داریم که از ایران و از تجربیات این کشور استفاده خواهیم کرد.

مرکز ارتباطات و اطلاع رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری